Hangi Osmanlı Padişahları Öldürüldü

Eğer asil kan toprağa dökülürse, uğursuzluk getirir. Bu kadim Türk geleneğine göre, Orta Asya Türk töresinde bir yöneticinin, kralın ya da sultanın öldürülmesi kılıç, ok veya benzeri yöntemlerle kanı vücudundan çıkacak şekilde yapılmaz. Böyle bir öldürmenin uğursuzluk getireceğine inanılırdı. Özellikle Moğolların aktif olduğu dönemde tarihte bu geleneğin örnekleri görülmüştür. Bu gelenek, Orta Asya'dan çıkarak Osmanlı döneminde de karşılaşılmıştır. Bu nedenle kardeş katlinin fetva ile caiz kılındığı Osmanlı Devleti geleneğinde, şehzadeler boğularak öldürülmüştür.

Bu yazımızda "asil kan" terimi, yöneticileri tanımlamak için kullanılmış olup, herkesin eşit doğduğu bilinciyle sadece isim olarak geçmektedir.

Bu yazıda, gerçekten asil kanın dökülmesinin nelere yol açtığını ve hangi Osmanlı padişahlarının kendi dönemlerinde nasıl öldürüldüğünü inceleyeceğiz. Kehanet doğru mu? Görelim.

Sultan I. Murat

Orhan Gazi'nin Oğlu Osmanlı İmparatorluğu'nun 3. sultanı Sultan I. Murat (d. 1326-ölümü: 15 Haziran 1389) oldukça Cengaver ve kahramandı. Kendisi bir savaş şehididir. Öyle ki fetihleri Bugün bile Avrupa topraklarında konuşulan tarihe başarıları ile geçmiş bir padişahtır. Günümüzde tarihlerinde en büyük travmalardan birini yani Kosova savaşında onları yenip bozguna uğratmasına rağmen Sırbıstanda dahi övgü ile bahsedilen bir padişahtır. Yabancı kaynaklarda kendisinden kibar şövalye olarak bahsedilir.

Sultan Murat Sırbistan'a fethettiği ve Sırbistan tarihinin Bugün en büyük travması olan Kosova Savaşı'nda ki zaferin ardından savaş meydanında şehitlere ve gazilere bakıp dolaşırken bir Sırp hain Milos Obilic’in yanına gelip, “Sultanım Müslüman olmak istiyorum verin elinizi öpeyim” demesi üzerine kendisini izin vermesi ve bu hain sakladığı Hançeri birden Sultan Murat'a saplaması sonucu can vermiştir. 

Sultan Murat'ın 15 Haziran 1389 günü savaş meydanında bu hazin ölümü üzerine Yıldırım Beyazıt tahta çıkarılmıştır. Sultan Murat savaş meydanında ölen ilk ve tek Osmanlı Padişahıdır.

Milos Obilic bugün Sırp tarihinde bir kahraman olarak anılır. Kendisi Sultan Murat’ın Kosova savaşında ağır yenilgiye uğrattığı Sırp despot Lazar’ın damadıdır. Asil kanın toprağı düşmesi sonucu mu bilinmez, Sırbistan bölgesi asırlar boyu Osmanlı hakimiyetinde kalmış, bağımsızlığını kazansa dahi günümüze kadar gelen iç ve dış savaşlar, çekişmeler ve istikrarsızlık ile halen boğuşmaktadır. 

Padişah II. Osman

Kendisinin genç yaşta tahta geçmesinin ve Hotin seferinde Yeniçerilerin şımarık, istikrarsız ve başıboş hallerini gördükten sonra özellikle Anadolu coğrafyasından asker toplayıp yeni bir Ordu kurma düşüncesini eşine söyleme gafletinde bulunan, tarihimizde Genç Osman ile olarak geçen Padişah II. Osman, Yeniçeri ayaklanması sonucu fecii şekilde öldürülmüştür. 

Sultan Osman Hotin seferini çıktığında askerlerdeki isteksizliği görmüştü. Bu başarısız seferideki sorunun kaynağını yeniçeriler olarak tespit etmişti. Yenilikçi bir padişahtı. Anadolu coğrafyasından Türk ve Müslüman ağırlıklı bir Ordu kurarak yeniden topraklarını genişletip zaferler kazanmayı arzuluyordu. Bu fikrini başta hanıma olmak üzere konuşmaya başlayınca, Tabii İki kişinin bildiği sır değildi, Bu fikre kulaktan kulağa içerisinde farklı eklemeler ile birlikte saray ve yeniçeride huzursuzluğa yol açtı. Sonunda kendisi hacca gitmek istediğini beyan edince onun bu yolculuğunun dönüşte yeni bir ordu ile Başkente dönme hareketi olacağından korkan Yeniçeriler ayaklandı ve isyan durmadı. Saray basıldı ve padişah yakalandı. Tarihte pek çok kaynakta farklı ifadeler yer alsada ortak hakikat, Sultan Osman'ın feci şekilde Yeniçeriler tarafından Yedikule zindanlarında öldürüldüğüdür. Sultan 2. Osman yani Genç Osman ayaklanma sonucu öldürülen tek padişah olup ayrıca en genç ölen padişahtır. Sultanın 20 Mayıs 1622 günü ölümü tarihe Haile-i Osmaniye yani Osmanlı Faciası olarak geçmiştir.

Tarihimizde duraklama dönemi olarak geçen döneme denk gelse de yine Asil kan toprağa dökülmüştü denilirse ve Osmanlı İmparatorluğu İstanbul ve Saray Merkezi, uğursuzluk içerisinde uzun dönem devlet açısından düşüş dönemine ilerlemenin başlangıçlarından biri yaşanmıştı. 

Sultan İbrahim

Sultan İbrahim, abisi Murat'ın ani ölümü üzerine soyun devamı kendisinde kaldığı için tahta geçmişti. Padişah soyunun kuruma tehlikesi bulunmaktaydı. Birçok tarihi kaynakta Akli dengesinin bozuk olduğu yer alan Sultan İbrahim, 8 sene tahtta kalsa da aslında zorla padişahlık yapmıştır denilebilir. Kendisine özellikle annesi Kösem Sultanım uzun uğraşları sonucunda Avcı Mehmet lakabı ile bilinen Sultan IV. Mehmet’in kendisinden sonra tahta geçecek çocuğunun doğmasının ardından şehzadenin 6 yaşına gelmesiyle, ulemanın tahta çıkabilecek vaziyette olduğu fetvası ve onayla 4. Mehmet tahta çıkarılıp, babası İbrahim tahtan indirildi.

Kafese kapatılan İbrahim'in dengesiz tavırlarının artması, hayatta oluşunun bazı çevrelerce tekrar tahta çıkarılma isteğinin bir darbeye yol açabileceği endişesiyle annesi Kösem Sultan'ın da onayı alınarak Padişah İbrahim. 18 Ağustos 1648 günü ünlü dilsiz Cellat Karaali tarafından boğularak öldürülmüştür. 

Sultan İbrahim öldürülen padişahların aksine görevden alındıktan sonra öldürülen Sultanlar arasındadır. 

III. Selim

Osmanlı'nın en naif ve sanatkar padişahlarından biri olan Sultan III. Selim, ıslahat hareketleri ve sanata düşkün kişiliği ile bilinen en önemli Osmanlı sultanlarından biri olup, döneminde pek çok yenilik hareketi yaşanmıştır. Avrupa ülkeleri ile de iyi ilişkiler içerisinde olan üçüncü Selim, hak etmediği bir biçimde Topkapı Sarayı'nda katledilmiştir. 

Yine azgın Yeniçeri Nizam-ı Cedid ordusunun Sultan Selim tarafından kurulması üzerine kendilerine paralel bir ordunun varlığının bulunmasından sebebiyet, Kabakçı Mustafa ayaklanması neticesinde feci bir isyan başlatır. Sultan Selim tahtan indirilerek 4. Mustafa tahta çıkarılır. Sultan Selim kafese kapatılır. Bunu duyan Sultan Selim'in destekçilerinden Rusçuk ayanı Alemdar Mustafa Paşa'nın kuzeyden 16 bin kişilik ordu ile başkenti doğru Sultan 3. Selim'i tekrar tahta çıkarmak için harekete geçer. Sultan Selim'e destek için hareketine rağmen Alemdar Mustafa Paşa Topkapı Sarayı'na ulaştığında ise geç kalınmıştır. Saatlik farklar ile Sultan Selim kafes bölümünde Ney çalarken yeniçerilerin odasına hücumu neticesinde neyiyle kendine savunmaya kalksa da 21 Ocak 1774 günü Kılıç darbeleriyle feci şekilde Can vermiştir. 

Yine asil kan toprağa dökülmüştür. Bu bir uğursuzluk mu bilinmez asil kanın haksız yere dökülmesinin ardından Osmanlı'nın yıkılışına doğru giden asırlar başlamıştır. 

4. Mustafa

Sultan Selim'in çocuğu yoktu. Bu nedenle özellikle şehzade Mahmut kendisi tarafından yetiştirilmişti. Ağabeyi Mustafa ise hırslı bir kişiliğe sahipti. Rahat büyütülmüş ancak buna karşın Sultan Selim'in tahta indirilmesinde isyancılar ile birlikte hareket ettiği öne sürülmektedir. Mahmut'un abisi Mustafa, yeniçeriler tarafından tahta çıkarıldı. Alemdar Mustafa Paşa Topkapı Sarayı'na gelip Sultan Selim'i kanlar içerisinde bulduktan sonra hemen hızla Şehzade Mahmut aramış ve Şehzade Mahmut lalasının desteği ile katillerin elinden çatılardan atlamak suretiyle sağ kurtulmuştu. Sultan Mustafa öyle bir kişilikti ki Alemdar Mustafa Paşa'nın 3. Selim'i tekrar tahta çıkarmak için geldiğini duyunca Sabık padişah Selim'in ve kardeşi Mahmut'un öldürülmesini emretmişti. Eğer ikisi de ölseydi Son Osmanlı soyu kendisi kalacaktı ve böylece Alemdar Mustafa Paşa'nın gelmesine rağmen tahtı garanti altına alacaktı. Planlar buydu ama kader razı gelmedi ve kardeşi Şehzade Mahmut lalaları ve Saray çalışanlarının desteğiyle damlardan atlayarak peşindeki suikastçılardan kurtuldu. Mustafa Paşa hemen Şehzade Mahmut'a biat ettiğini açıkladı ve Mahmut tahta çıkmış oldu. Akabinde Tüm bu gelişmeyi tebdili kıyafetle İstanbul içerisinde dolaşmakta olan Sultan IV. Mustafa, haber alıp geri döndüğünde geç kalmış ve kafese kapatılmıştı. Sultan II. Mahmut ağabeyi 3 ay kafeste kaldıktan sonra kendisini 17 Kasım 1808 günü boğdurmuştur. 

Yani IV. Mustafa'da tahtan indirildikten sonra öldürülen padişahlardan biridir. 

Sultan Abdülaziz

Osmanlı tarihinin en karizmatik padişahlarından biri olduğunu Sultan Abdülaziz, güreş Tutkusu ve Heybetli yapısı ile bilinir. 14 senelik Saltanat döneminin ilk dönemlerinde meclis ve muhalifler ile iyi ilişkilerde bulunurken ilerleyen dönemde yaptığı ıslahatlar neticesinde yönetimi ele alması sebebiyle, dış güçlerin de desteğiyle tahttan indirilmiş ve Feriye Sarayı'na kapatılmıştır. Kardeşi Sultan V. Murat tahta çıkarılsada akli dengesinin bozukluğundan mütevellit kısa bir süre sonra sana tahtan indirmiş ve Sultan II. Abdülhamit tahta çıkarılmıştır.

Ancak tahtan indirdikten kısa bir süre sonra bomba bir haber 30 Mayıs 1876 günü Feriye Sarayı'ndan gelmişti. Sultan Abdülaziz canını kıydı, intihar etti haberi. Onu inceleyen doktorlar makasla bileğini keserek intihar etti yönünde rapor verdiler ama bir tuhaflık vardı. İki bileğinde de kesik bulunmaktaydı ve otopsi apar topar, özensizce hazırlanmıştı. Bir kişinin iki bileğini birden keserek intihar etmesi tıbba aykırı olduğu yönünde raporlar düzenleyen diğer Doktorlar bulunsa da o dönem Osmanlı yönetimi bunu bir intihar olarak servis etti. Ancak bugün çoğu tarihçi tarafından ve ilerleyen dönemde torununun da ifadesiyle Sultan Abdülaziz'in öldürüldüğü konusunda fikir birliği bulunmaktadır. Ayrıca Sultan Abdülhamit, amcasına bu komplo durumunu hazırlayanları yargılamış suçluları Arabistan'a sürerek cezalandırmıştır. 

Asil kan bir kez daha toprağa döküldüğündenmi bilinmez Sultan Abdülaziz'in öldürülmesini üzerinden yaklaşık yarım Asır sonra Osmanlı İmparatorluğu yıkılmıştır. Tahttan inip öldürülen son padişahtır.

Resmi tarihe görevi başında öldürülen Osmanlı padişahları I. Murat ve Sultan II. Osman'dır. Diğer öldürülen padişahları tahttan indirildikten sonra katledilmiştir. Tahttan indirilip öldürülenlerin öldürülme sebeplerinin en büyüğü devrik padişahın bir yol ya da destekçiler bulup tekrar tahta çıkar korkusu olmuştur. Yani kısacası iki Sultan aynı anda yaşıyor olmazdı.

Bu yazımızda ölümünde şüphe bulunan, yani zehirlendiği yada suikasta kurban gittiği yönünde tarihi emareler bulunan, ancak resmi olarak öldürüldüğüne delil ve fikir birliği bulunmayan Fatih Sultan Mehmet, Sultan II. Beyazıt hatta diri diri gömüldüğü iddia edilen Sultan I. Mahmut gibi hükümdarlar bu sebepten dahil edilmese de Osmanlı padişahlarının tamamının ölüm sebebine göz atmak isterseniz bağlantıya tıklayarak bakabilirsiniz. (Osmanlı Padişahlarının Ölüm Sebepleri)