Sultan Abdülaziz (1830-1876) babası II. Mahmut annesi Pertevniyal
Valide Sultan’dır. 25 Haziran 1861’de 31 yaşında tahta çıkan Abdülaziz, 32.
Osmanlı padişahı olup 111. İslam Halifesidir.
Sultan Abdülaziz tahta çıktığı vakit Balkan sorunlarıyla uğraşmak zorunda
kalmıştır. Ardından Yunanlılarla Girit anlaşmazlığı başlamış, Ali Paşa’nın
gayretiyle Girit Osmanlı Devletinde kalmıştır.
Mısır valisi, İsmail Paşa'nın
yetkilerini aşmaya başlaması üzerine, baskı yapılarak yetkileri geri almıştır.
Ardından Bulgarlar, Fener patrikhanesinde bağımsız bir kiliseye sahip olmak
istemişler, 1870’de bu istekleri kabul edilmiştir.
Onun devrinde Avrupa'da güç
dengeleri değişmiş Prusya yani Almanya, Fransa'yı yenince Avrupa tam anlamıyla
satranç tahtasına dönmüştür.
Osmanlı Devletinde
dışarıdan alınan borçlar ödenemez hale gelmiş, Halkta hoşnutsuzluklar
belirmiştir. Ardından Bosna
Hersek'te ayaklanmaların başlamasıyla Bulgaristan karışmıştır.
Tam bu sırada Selanik'te bir halk hareketi sonucu 2 konsolos öldürülünce, genç
Osmanlılar denilen Namık Kemal ve arkadaşlarının etkisi ile Mithat paşa ve sadrazam
Mütercim harekete geçmiş ve Sultan
Abdülaziz tahttan indirilmiştir.
Ailesiyle önce Topkapı
Sarayı'na, ardından Feriye
Sarayı'na götürülen Abdülaziz, 4 Haziran 1876 günü bilekleri
kesik vaziyette bulunmuş, kısa bir süre sonra da ölmüştür. Resmi raporda
İntihar ettiği geçse de olayların seyri dikkate alındığında
darbeciler tarafından tekrar tahta geçme ihtimalini bertaraf etmek için öldürüldüğü anlaşılır. Bu sebepten Sultan
Abdülaziz tahtan indirilerek öldürülen son Osmanlı padişahıdır. Kızının daha
sonra verdiği röportajda Sultan
Abdülaziz'in uzun boylu ve yapılı olmasından dolayı, 8 kişi tarafından zorla zapt
edilebildiğini ve öldürüldüğünü söylemiştir.
Sultan Abdülaziz, Mısır' a ve Avrupa'ya seyahat etmiş bilgili ve görgülü padişahtır. Mısır’ı
fetheden Yavuz Sultan Selim’den sonra Mısır’a ilk giden Osmanlı padişahıdır. Kendisi
güreş meraklısı olup marşlar bestelemiş, Hatta Londra ziyaretinde Kraliyet Orkestrası tarafından kendi
Marşı çalınarak karşılanmıştır. Sultan Abdülaziz döneminde batı ile ilişkiler
iyi olmuştur.
Dindarlığı ile tanınan
Sultan Abdülaziz, Denizcilikte güçlü olmaya çalışmış ve büyük bir donanma
yaptırılmıştır. Osmanlı donanmasının modernize edilmesi en çok üzerinde
uğraştığı konu olmuş, ilk zırhlı savaş gemisi onun tarafından donanmaya
alınmıştır. Bu sebepten kaynakları boşa harcamakla suçlanmıştır. Kendi
heykelini yaptıran ilk Osmanlı padişahı olup Sultan Abdülaziz heykeli bugün
Beylerbeyi sarayında sergilenmektedir.
Yorum Gönder