Padişah I. İbrahim (1615-1648) I. Ahmet'in oğludur. Annesi Kösem Sultan'dır. 18. Osmanlı Sultanı ve 97. İslam Halifesidir. 8 yıl saltanatı sürmüştür. Padişah İbrahim, Osmanlı tarihinde Deli İbrahim olarak anılmaktadır. Bunun son derece yanlış olduğu çeşitli tarihçiler tarafından dillendirilmektedir.
Padişah İbrahim hakkında iki karşıt görüş bulunmaktadır. Bir kısım onun dinine çok düşkün ve imanlı bir padişah olduğunu söyler, diğer kısmı ise zevk ve sefa içinde kadın düşkünü bir padişah olduğunu iddia eder.
Ama gerçek şudur ki Padişah İbrahim küçük yaştan itibaren saray ortamında entrikalar içinde büyümüştür. Abisi IV. Murad tahta geçtikten sonra diğer iki kardeşini öldürmüş, şehzade İbrahim'i annesi Kösem Sultan akli melekeleri yerinde değil diyerek IV. Murad'ı ikna ederek onu kurtarmıştır. Bu süreçten sonra şehzade İbrahim sürekli öldürülme korkusu yaşayarak sarayda kapalı tutulmuş, bu sebepten sinirleri fazlasıyla bozulmuş bir kişilik olmuştur. Hatta 1640'da Murat öldükten sonra ona padişahın öldüğünü, saltanatın artık kendisinde olduğunu söylediklerinde, bunun bir oyun olduğunu ve düzmece olduğunu sanmış, bu sebepten "Ben padişahlık istemiyorum, Sultan Murat'tan razıyım." diyerek sarayda bağırmıştır. Onu ancak annesi Kösem Sultan, Murad'ın cenazesini göstererek ikna etmiştir.
8 Şubat 1640'da tahta geçen Padişah I. İbrahim, annesi tarafından yönetim ve arzusuyla Kösem Sultan tarafından sürekli telkin edilmiş, ancak kendisinde olan rahatsızlıkları düzeltmek için Kösem Sultan ona yeni cariyeler getirmiş ve cinci hocalar tutmuştur. IV. Murad'ın katı disipliniyle ülke tamamen değilse de kısmen düzelmiş, ancak ardından I. İbrahim'in biraz silik tutumu ve aldığı yanlış kararlar, ülkede yönetim boşluğuna ve yeniçeri zorbalığının tekrar artmasına neden olmuştur.
Padişah I. İbrahim, yönetimi esnasında Almanya üzerine sefer düzenlemiş, Avusturya'nın Zitvatorok Antlaşması'nı yenilemesini sağlamıştır. Ardından St. Jean şövalyelerinin Ege ve Akdeniz'deki saldırgan politikaları nedeniyle Girit seferine orduyu yollamış ve Girit'in kuşatması onun döneminde başlamıştır.
Ayrıca hükümdarlığının ilk yılında Emir Mirgünoğlu olayı meşhurdur. Abisi IV. Murat'ın İran seferinde Revan Kalesi'nin alınması üzerine kale kumandanı Emir Mirgünoğlu'nun İstanbul'da kalmasına müsaade etmiştir. Emirgan'a yerleşen Mirgünoğlu (Emirgan ismi buradan gelmektedir) IV. Murat'ın vefatından sonra Osmanlı'da yıkıcı bölücü faaliyetlerde bulunmuştur Müslümanlar arasında. Ardından Padişah İbrahim'in Mirgünoğlu'nu yakalayıp idam ettirmesi üzerine hakkında "başsız evliya" şeklinde söylentiler ve propagandalar çıkarılmış ve padişah aleyhinde düşmanlıklar yapılmıştır.
Padişah İbrahim, çok sık ani şiddetli kararlar alarak kendi veziriazamını idam ettirmiş, ardından annesini sürgüne yollamış, bu sürgüne yollama olayına oldukça içerleyen Kösem Sultan sürgündeyken, oğlunun öldürülmesine yardım etmiştir.
Padişah İbrahim, çıkarılan bir isyan sonucu Sofu Mehmet Paşa liderliğindeki isyanın neticesinde sarayda yakalanarak önce hapse atılmış, ardından cellat Kara Ali tarafından boğulmuştur. Cenazesi amcası I. Mustafa'nın mezarına nakledilmiştir. Yerine oğlu IV. Mehmed 7 yaşında tahta çıkarılmıştır.
Padişah İbrahim'in hiçbir Osmanlı kaynağında akli dengesinin bozuk olarak geçmediği, kesinlikle kadın ve şehvet düşkünü olmadığı, ayrıca fakirlere çok yardım ettiği söylenmektedir. Avrupa seferleri yüzünden Avrupalıların onun hakkında sürekli iftira haberleri uydurduğu iddia edilmekte ve tartışmaları hala sürmektedir.
Padişah İbrahim'in boğdurulmasının ardından halk içinde ayaklanmalar çıkmış ve bu zorbaca bastırılmıştır. Sevdikleri padişahın ölümünün üzerine onu öldürenlere isyan etmişlerdir.
Tahta çıktığında Osmanlı soyunda kendinden başka varis yoktur. Bu yüzden ilk döneminde annesi Kösem ona varis doğurması için sürekli cariyeler göndermiştir. Kendisinden sonraki tüm padişahlar Sultan İbrahim'in soyundan gelmektedir.
Yorum Gönder