Padişah I. Mahmud Kimdir

s

Padişah I. Mahmut (1696-1754) II. Mustafa ve Saliha Valide Sultan'ın oğludur. 34 yaşında tahta çıkmış 24. Osmanlı padişahı 103. İslam Halifesidir.
30 Eylül 1730 yılında tahta İlk çıktığında Patrona Halil başta olmak üzere Lale Devri'ni sona erdiren isyancıları, bir saray baskınıyla temizlendikten sonra yönetime ağırlığını koyabilmiştir. Patrona Halil öldürüldükten sonra yandaşlarının ayaklanması üzerine Sultan I. Mahmud halktan yardım istemiş ve zaten isyanlardan bıkmış halk Patrona Halil’in yandaşlarını ortadan kaldırmıştır(28 Ocak 1731)

1736 da Azak ve Kırıma Ruslar'ın hücum etmesiyle Rusya'ya karşı savaş açılmış, Ertesi yıl savaşa Avusturya'da katılmıştır. Avusturya karşısında başarılı olan Osmanlı Devleti Pasarofça da kaybettiği, Sırbistan ve Belgrat'ı geri almayı başarmıştır. Ardından 1739 Belgrad barış anlaşması imzalanmıştır. Aynı dönemde doğu sınırında İran ile savaşılsada netice alınamamıştır.

Sanılanın aksine duraklama ve çöküş döneminde dense de 18. yüzyılda  Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin iki büyük devletle başa çıkması, geldiği noktayı gösteren önemli bir belge olduğu kadar, Karlofça’da ki kayıpları telefi eden bir anlaşmadır. Padişah I. Mahmud sanılanın aksine döneminde İran, Avusturya ve Rusya ile aynı anda savaşabilmeyi başarabilen kudretli bir padişah olmuştur. Şeyhülislamdan Gazi unvanı almış, Osmanlı Padişahları arasında tanınmayan kahramanlardan biridir aslında. Zor bir dönemde ülke içinde ve dışında huzuru getirmiştir.

Atlas okyanusunun revaçta olması sebebiyle Akdeniz ekonomisini canlandırmak isteyen Sultan, Fransızlarla genişletilmiş bir kapitülasyon Anlaşması imzalanmıştır. Padişah 1. Mahmud, bir cuma namazı dönüşümde atının üzerinde yığılarak ölmüştür. Babası II. Mustafa'nın yanına Yeni Camide türbesine defnedilmiştir. Yumuşak tabiiyeti, iyiliksever, danışmaya önem veren iç ve dış olayları takip eden bir padişah olarak göze çarpar ve kitap okumaya oldukça meraklı bir padişahtır. Osmanlı Devleti'nde ilk madalyayı bastıran padişah olmuş ve hiç çocuğu olmamıştır. Osmanlı'da ilk yenilik hareketleri onun zamanında başlamıştır.

Yaptığı ıslahatlar özellikle ordu alanında olmuştur. Lale devrini bitiren isyana başlayan Patrona Halil’i öldürten padişahtır. Osmanlı padişahları içerisinde en çok kütüphane yaptıran olarak bilinir. İlk kağıt fabrikası da onun döneminde kurulmuştur.

Öldükten sonra diri diri gömüldüğü rivayet edilse de (aslında öldü sanılıp canlı iken gömüldüğü öne sürülür) aksi ispatlanamamıştır. 59 yaşında ölen Sultan I. Mahmud ölmeden önce varisleri ve vezirleri tarafından doktor raporu ile azledilmek istendiği ve ölümünün beklendiği bilinmektedir. Nitekim Cuma çıkışında yere yığılınca alalacele Sultan III. Osman’a biat merasimi yapılmış yeni padişah hemen eski padişahın cenazesinin ikindi namazına yetiştirilmesini emretmiştir. Emir yerine getirilmiş ve padişah gömüldükten sonra yatsı namazında Kuran okuduğu sırada mezardan feryat sesleri geldiğini duyan görevli saraya gelip sultanın aslında ölmediğini söylemiştir. Yeni padişahın ise uyku sersemi bu haberi önemsemediği ve haberi getiren türbedarın bir daha ortada görülmediği yine rivayetler arasındadır.

24 yıl hükümdarlık yapan Sultan I. Mahmud dönemi için İmparatorluğun son parlak dönemi denilebilir.

Post a Comment

Daha yeni Daha eski