Padişah IV. Mehmet (1642-1693) babası Sultan İbrahim'in oğlu olup annesi Hatice Turhan Valide Sultan'dır. 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam Halifesidir.
IV. Mehmet tahta çıktığında 7 yaşındadır. Sultan İbrahim'in tahtan indirilmesi üzerine tahta çıkmış ve Osmanlı tarihinde en küçük yaşta padişah olmuş Şehzadedir. İlk yıllarında babaannesi Kösem Sultan ile annesinin gölgesinde kalmış, onların rekabeti ile geçerken Kösem Sultan'ın Hatice Sultan taraftarları tarafından öldürülmesi ile bu çekişme sona ermiştir. Bu sırada sarayda Yeniçeri ocağı ağaları ve Saray ağaları arasında mücadeleler devam etmekteydi.
Askerlere aylık verilememesi sebebiyle çıkan isyan sonucunda Vaka-i Vakvakiye (Çınar Olayı) yaşanmıştır. Gelen sadrazamların kötü yönetimi ve iç karışıklıklar sonucunda ardından da Girit kuşatmasının uzaması ve Venediklilerin Çanakkale Boğazı'nı abluka altına alması İmparatorlukta paniğe yol açmıştır. Bu noktada annesi devreye girmiş ve Köprülü Mehmet Paşa'yı sadrazamlığa getirmiştir. Ardından Venedik donanması bertaraf edilerek Adalar geri alınmış, Macaristan düzene kavuşturulmuştur.
Köprülü'den 1661'deki ölümü üzerine yerine geçen oğlu Fazıl Ahmet Paşa, Avusturya'ya sefer açmış Uyvar ve çevresini fethetmiştir. Ancak Avusturya'da talihsiz bir yenilgi almış Vasvar Barışı imzalanmıştır.
Bu sürecin ardından 25 yıl süren zorlu bir kuşatmanın arkasından Girit tamamen fethedilmiştir. Venedik'le Barış yapılmış ve Anadolu'daki isyanlar bastırılmıştır. Ardından Polonya seferinde Ukrayna içlerine kadar ilerlemiş ve Osmanlı'nın en kuzeydeki noktası sayılan Kamaniçe fethedilmiştir.
Bucaş Barışına aykırı hareket eden Polonya'ya yeni bir sefer açılmış, bu süreçte Fazıl Ahmet Paşa ölmüş, yerine Merzifonlu Kara Mustafa Paşa Ukrayna'daki Çehrin Kalesi'ni Ruslardan alarak 1681'de Barış yapılmıştır.
Bunun ardından Osmanlı Devleti'nin dönüm noktası olan ikinci Viyana Kuşatmasına çıkılmış ve sefer oldukça büyük askeri güçle ve büyük bir orduyla gidilmesine rağmen tam bir bozgunla sonuçlanmıştır. Ardından Macaristan ve Mora kaybedilmiş ve Osmanlı için tersine dönüş başlamıştır. II. Viyana kuşatması Sultan IV. Mehmed döneminde yaşanmıştır. II. Viyana kuşatmasının ardından birleşen rakip ordular Estergon, Budin gibi önemli mevkileri ele geçirince Sultan IV. Mehmed'e karşı bir güvensizlik ortamı oluşur ve ordu isyanı ile 1687'de tahtan indirilmiştir. İki oğlu ile Edirne Sarayına kapatılmış ve burada 1693 yılında ölmüştür.
Tüm bunlar yaşanırken Padişah IV. Mehmed sadece Kamaniçe seferinde ordunun başında yer almıştır. Vaktini daha çok av ve eğlence hayatında geçirdiği bilinir. Bu sebepten lakabı Avcı Mehmed'dir. Bu durum hem Ordu'da hem Ulema sınıfı ve halkın gözünde hoşnutsuzluk doğurmuştur. 39 yıl hüküm sürmüş ve Kanuni Sultan Süleyman'dan sonra en uzun süre tahtta kalan padişahtır.
Yorum Gönder