Padişah IV. Mehmet (1642-1693)
babası Sultan İbrahim'in oğlu olup annesi
Hatice Turhan Valide Sultan’dır. 19. Osmanlı padişahı ve 98. İslam Halifesidir.
IV. Mehmet tahta
çıktığında 7 yaşındadır. Sultan İbrahim’in tahtan indirilmesi üzerine tahta
çıkmış ve Osmanlı tarihinde en
küçük yaşta padişah olmuş Şehzadedir. İlk yıllarında
babaannesi Kösem
Sultan ile annesinin
gölgesinde kalmış, onların rekabeti ile geçerken Kösem Sultan’ın Hatice Sultan
taraftarları tarafından öldürülmesi ile bu çekişme sona ermiştir. Bu sırada
sarayda Yeniçeri ocağı ağaları ve Saray ağaları arasında mücadeleler devam
etmekteydi.
Askerlere aylık
verilememesi sebebiyle çıkan isyan sonucunda Vaka-i Vakvakiye (Çınar Olayı)
yaşanmıştır. Gelen sadrazamların kötü yönetimi ve iç karışıklıklar sonucunda
ardındanda Girit kuşatmasının uzaması ve Venedikliler Çanakkale Boğazı’nı abluka
altına alması İmparatorlukta paniğe yol açmıştır. Bu noktada annesi devreye
girmiş ve Köprülü Mehmet Paşa'yı sadrazamlığa getirmiştir. Ardından Venedik
donanması bertaraf edilerek Adalar geri alınmış, Macaristan düzene kavuşturulmuştur.
Köprülü'den 1661 deki
ölüm üzerine yerine geçen oğlu Fazıl Ahmet Paşa, Avusturya'ya sefer açmış Uyvar ve çevresini fethetmiştir.
Ancak Avusturya'da talihsiz bir yenilgi almış Vasvar Barış imzalanmıştır.
Bu sürecin ardından 25
yıl süren zorlu bir kuşatmanın arkasından Girit tamamen fethedilmiştir. Venedik’le
Barış yapılmış ve Anadolu'daki isyanlar bastırılmıştır.
Ardından Polonya
seferinde Ukrayna içlerine
kadar ilerlemiş ve Osmanlı'nın en kuzeydeki noktası sayılan Kamaniçe
fethedilmiştir.
Bucaş Barışına aykırı
hareket eden Polonya'ya
yeni bir sefer açılmış bu süreçte Fazıl Ahmet Paşa ölmüş yerine Merzifonlu Kara
Mustafa Paşa Ukrayna'daki Çehrin Kalesi'ni Ruslardan alarak 1681'de Barış
yapılmıştır.
Bunun ardından Osmanlı
Devleti'nin dönüm noktası olan ikinci
Viyana Kuşatmasına çıkılmış ve sefer oldukça büyük askeri güçle
ve büyük bir orduyla gidilmesine rağmen tam bir bozgunla sonuçlanmıştır.
Ardından Macaristan ve Mora kaybedilmiş ve Osmanlı için tersine dönüş
başlamıştır. II. Viyana kuşatması Sultan IV. Mehmed döneminde yaşanmıştır. II.
Viyana kuşatmasının ardından birleşen rakip ordular Estergon, Budin gibi önemli
mevkiileri ele geçirince Sultan IV. Mehmed’e karşı bir güvensizlik ortamı oluşur
ve ordu isyanı ile 1687’de tahtan indirilmiştir. İki oğlu ile Edirne Sarayına
kapatılmış ve burada 1693 yılında ölmüştür.
Tüm bunlar yaşanırken Padişah IV. Mehmed sadece Kamaniçe
seferinde ordunun başında Yer almıştır. Vaktini daha çok av ve eğlence hayatında
geçirdiği bilinir. Bu sebepten lakabı Avcı Mehmed’tir. Bu durum Hem Ordu'da hem
Ulema sınıfı ve halkın gözünde hoşnutsuzluk doğurmuştur. 39 yıl hüküm sürmüş ve Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra en uzun süre tahta kalan padişahtır.
Yorum Gönder