En sevilen Osmanlı padişahı kimdir diye sorulursa günümüzde pek çok kişi 1. Sıraya çoğunlukla Fatih Sultan Mehmet, daha sonra Kanuni Sultan Süleyman yada Yavuz Sultan Selim hatta 2. Mahmut bile diyebilir.

Peki, ama yaşadıkları dönemde de en sevilen padişahlar onlar mıydı? Mesela halkı seferden sefere koşan, çağ açıp çağ kapatan Osmanlı’nın en büyük hükümdarlarından İstanbul fatihi Sultan Mehmet’i çok mu seviyordu?

Yada Osmanlı İmparatorluğunun en ferah dönemlerinden ve zenginliğinin zirve noktası denilebilecek Kanuni döneminde halkı Sultanlarını çok bu başarılı buluyordu?
Gelin farklı bir açıdan bakalım ve halk tarafından en sevilen Osmanlı padişahları sıralaması yapılsa belki de zirvede sandığımız sultanlar ilk 5 e dahi giremez niye mi çünkü Fatih Sultan Mehmet hep ordusu ile sefer ve savaşa çıkmıştır. Her savaş halka vergi gibi ağır külfetler ile dönmüştür. Bu durum Yeniçeri gibi ahaliyi de bezdirmiştir. Nitekim sonucunda Fatih’in ölümü ile Yeniçeri Cem sultan yerine daha sakin 2. Bayezid’i tahta çıkarmıştır. (Detaylı Bilgi için Bknz. Cem Sultan’ın hakkı mı yendi)

İşte tüm bu vergi ve savaş durumları göz önüne alındığında halkı tarafından en çok sevilen Padişah 3. Mustafa olma durumu yüksektir.
 
Sultan III. Mustafa (1717-1774), 26. Osmanlı Padişahı olup Sultan 3. Ahmed’in oğludur. Amcası 3. Osman’ın ölümü üzerine 40 yaşında tahta çıkmıştır. Sultan Mustafa tam 27 yıl kafes sisteminde sarayda yaşamıştır. Sarayda yaşadığı dönem ise müneccimler ve yıldızlarla ilgili olmuştur. Sarayda Haremde geçirdiği sürede bu alışkanlığı kazanmış olacak ki Kösem Sultan gibi pek çok cariye ve Valide müneccimler ve fallar ile ilgili olmuştur.

Sultan 3. Mustafa çok iyi hitap eden ve halka karşı son derece iyi davranışlar içerisinde olan bir padişahtı. Saltanatının ilk 10 yılında Sadrazamı Koca Ragıp Paşa’nın barışçıl dış politika tutumuna sadık kalması ile sıkıntısız bir dönem geçirmiştir. Sultan Mustafa, amcası Osman gibi pazarlarda oldukça fazla dolaşan ve halk ile iç içe olmayı tercih ederdi. Çok güzel konuşur ve iyi davranırdı.

Ayrıca halkan alınan vergiyi azalttığından ve saltanatının ilk döneminde savaş politikası dışında durduğundan büyük ihtimalle halkı tarafından en sevilen padişahların başında geliyordu. Ayrıca ekonomiyi oldukça iyi bir seviyeye getirmiş enflasyonu sıfırlamış ayrıca Avrupa’dan mal girişini de yasaklamıştır.
Ancak Sultan 3. Mustafa’nın fallar ve müneccimlere zaafı bulunmaktaydı. Sarayda bulunan müneccim ve gökyüzü yıldız hareketlerini takip eden görevlileri ile her alınacak kararı fallara ve yıldızlara danışarak yapmayı seviyordu. Kafes hayatı boyunca bu alışkanlığı edindiği ve yıldızların hareketlerinin kendi kararlarını almasında takıntı haline geldiği söylenebilir.

Saltanatının ilk yıllarında yetenekli ve bilgili sadrazamı Koca Ragıp Paşa’nın telkinleri ile dış politikada her ne kadar istese de savaştan uzak durmuştur. Ragıp Paşa vefat edince çevresindeki yöneticilerin basiretsiz oluşu ki kendi bu durumdan sıklıkla yakınmıştır, Rusya üzerine sefer düzenleme hevesine kapılmıştır.

Rusya üzerine yapılan seferde ilk etapta başarılı olunsa da arazi ve kış şartları, Yeniçerinin disiplinsiz tavırları gibi faktörlerle Rusya seferi yenilgi ve geri çekilme başlamış, Kırım kaybedilmiştir. Ayrıca Çariçe Katerina’nın Çeşme limanında Osmanlı donanmasını yaktırması hadisesi yaşanmıştır. Tüm bu başarısızlıklar sonucu Koca Ragıp Paşanın haklılığı ortaya çıksa da Osmanlı İmparatorluğu önemli yenilgiler almıştır. Tabi bu seferler öncesinde karar alınırken yıldızlar ve müneccimlerde fikir alındığı tahmin edilecektir.

Başarısız sefer ve yıldızların ters gelmesi mi artık bilinmez ancak Rusya üzerine açılan savaş tersine dönmüş ve Ruslar atağa geçmiştir.

Sultan III. Mustafa 21 Ocak 1774 günü Rusların Doburca üzerinden Bulgaristan’a girişi haberinin üzerine üzüntüden inme inmesi sonucu hayata gözlerini yummuştur.

Her ne kadar dış politikada tamiri ağır vakalara imza atsa da ülke içinde önemli yenilikler yapmış, fayda sağlamıştır. 1766 yılında yaşanan Büyük İstanbul depremi sonrası artık tamir olmaz denen Fatih camiini kendi hazinesinden altın vererek onarılmasını sağlamıştır. Ayrıca yenilikçi bir padişah olmuştur. Halkı tarafından sevilirdi. Dahası Sultan 3. Mustafa’nın çılgın projeleri de vardır. Buna göre Süveyş kanalını Mısır’a açmak ayrıca Sapanca gölünü İzmit körfezine bağlamak istiyordu.