Katerina (1729-1796) Alman asıllı olup, 3. Petro ile evlenmesinin ardından hayatını kurduğu Rusya'da ülkenin geleceğini kurmaya adamıştır. Tarihte Çariçe II. Katerina ya da Büyük Katerina olarak geçmektedir. Orta kademe bir Alman prensin kızı olarak doğmuş, Rus Ortodoks Kilisesini benimsemesi ile kaderi değişmiştir. Rusya'nın zamanla her şeyini benimsediği tek efendisi olmuş, 34 yıl yönettiği bu erkek egemen ülkeyi Deli Petro'nun bıraktığı yerden alarak dünyanın önemli güçlerinden biri yapmıştır.
Kıvrak zekalı bir çocuk olan Katerina, anadili Almanca'nın yanı sıra Fransızca ve Rusça öğrenmiştir. Annesi, Avrupa sarayları dolaşıp kızına uygun bir aday ararken aradığını Saint Petersburg'da bir davette buldu ve kız 1744'te Rusya'ya yola çıktı. Ardından Çar Deli Petro'nun adını taşıyan yeğeni ile evlenen Alman Sofi, adını değiştirmiş ve Katerina olmuştur. Pek mutlu bir evliliği olmamış, 1762'de kocası önce darbeyle alaşağı edilmiş, ardından öldürülünce cinayette rolü olduğu düşünülmüştür. II. Katerina idareyi ele almış, Çar I. Petro'nun başlattığı batılılaşma siyasetini tutkuyla kucaklamıştır.
Çariçe Katerina Beyaz Rusya ve Litvanya'yı Rus topraklarına katmış, Prusya ve Avusturya ile yaptığı anlaşmalarla Polonya'ya girmiştir. 1768'de Osmanlı - Rus savaşı patlak vermesiyle reformları askıya almış, Çariçe Katerina bu arada ortaya çıkan Rus tarihinin en büyük köylü çiftçi ayaklanmasını kanlı bir şekilde bastırmıştır. Zaten onun döneminde köylü sınıfı ezilmiş, aristokrasi altın dönemini yaşamıştır. Kırım'ı Rus topraklarına katmıştır. Kırım, Osmanlı İmparatorluğunun Hristiyan bir devlete kaybettiği ilk toprak olması bakımından önemlidir. Lehistan yani Polonya onun döneminde Rus topraklarına girerek 1. Dünya Savaşı sonrasında Polonya devleti kurulana kadar tarihten tam 123 yıl silinmiştir.
Eğitim ve kültüre büyük yatırımlar yapmış, aralarında Voltaire ve Diderot'nun da olduğu, devrin önde gelen aydın ve düşünürleriyle yazışmalar yapmıştır. Zaten ona Büyük Katerina adını verenin Diderot olduğu söylenir. Bugün onun topladığı eserler Saint Petersburg'da dünyaca ünlü müzede sergileniyor.
Çariçe Katerina kötü bir sefalet içinde kölelik düzeni yürüttüğü için Avrupa'nın saygı duymadığı biri olmuştur. Rusya'da reformlara girişmiş, hukuku ön planda tutmuş ve Rus liderleri gibi güneye sıcak denizlere yönelmiştir. Özellikle Karadeniz kıyılarını ve İstanbul'u hedefleyerek Osmanlı ile savaşa tutuşmuş, İstanbul'u bir nevi Ortodoks Vatikan'ı yapmayı hayal etmiştir.
Büyük Katerina'nın oldukça hızlı bir aşk trafiği vardı. Çariçe olduktan sonra hiç evlenmemiş ancak 12 sevgilisi olduğu söylenir. Sevgililerinin birçoğunu devletin önemli mevkilerine getirmiştir. Bunlardan en bilineni Osmanlıya karşı verilen savaşta komutan olan Gregory Potemkin'dir. Bu yüzden bazı muhalifleri tarafından Çariçe Katerina taçlı fahişe olarak adlandırılmaktadır.
III. Mustafa, I. Abdülhamit ve III. Selim olmak üzere 3 Osmanlı padişahına zor anlar yaşatmıştır. Tarihçilere göre III. Selim ve II. Mahmut onun idaresindeki Rusya'nın tehditlerinden dolayı reform hareketlerine girişmiştir.
Yorum Gönder