Katerina (1729-1796) Alman asıllı olup, 3. Petro ile
evlenmesinin ardından hayatını kurduğu Rusya'da ülkenin geleceğini kurmaya
sormuştur. Tarihte Çariçe II. Katerina yada Büyük Katerina olarak geçmektedir. Orta
kademe bir Alman prensin kızı olarak doğmuş, Rus Ortodoks kilisesini
benimsemesi ile kaderi değişmiştir. Rusya'nın zamanla her şeyini benimsediği tek
efendisi olmuş, 34 yıl yönettiği bu erkek egemen ülkeyi Deli Petro’nun bıraktığı yerden alarak
dünyanın önemli güçlerinden biri yapmıştır.
Kıvrak zekalı bir çocuk olan Katerina, anadili Almanca’nın yanısıra
Fransızca ve Rusça öğrenmiştir. Annesi,
Avrupa sarayları dolaşıp kızına uygun bir aday ararken aradığını Saint Petersburg’da
bir davette buldu ve kız 1774 Rusya'ya yola çıktı. Ardından Çar deli Petro’nun
adını taşıyan yeğeni ile evlenen Alman Sofi, adını değiştirmiş ve Katerina
olmuştur. Pek mutlu bir evliliği olmamış, 1762’de kocası önce darbeyle alaşağı
edilmiş, ardından öldürülünce cinayette rolü olduğu düşünülmüştür. 2. Katerina idareyi ele almış, Çar I.
Petro'nun başlattığı batılılaşma siyasetini tutkuyla kucaklamıştır.
Çariçe Katerina
Beyaz Rusya ve Litvanya'yı Rus topraklarına katmış, Prusya ve Avusturya ile
yaptığı anlaşmalarla Polonya'ya girmiştir. 1768’de Osmanlı - Rus savaşı patlak
vermesiyle reformları askıya almış, Çariçe Katerina
bu arada ortaya çıkan Rus tarihinin en
büyük köylü çiftçi ayaklanmasını kanlı bir şekilde bastırmıştır. Zaten onun
döneminde köyde sınıfı ezilmiş, aristokrasi altın dönemini yaşamıştır. Kırım’ı
Rus topraklarına katmıştır. Kırım Osmanlı İmparatorluğunun Hristiyan bir
devlete kaybettiği ilk toprak olması bakımından önemlidir. Lehistan yani
Polonya onun döneminde Rus topraklarına girerek 1. Dünya Savaşı sonrasında
Polonya devleti kurulana kadar tarihten tam 123 yıl silinmiştir.
Eğitim ve kültüre büyük
yatırımlar yapmış, aralarında Voltaire ve Diderot’unda olduğu, devrin önde gelen
aydın ve düşünürleriyle yazışmalar yapmıştır. Zaten ona Büyük Katerina adını verenin Diderot olduğu söylenir. Bugün onun
topladığı eserler Saint Petersburg’da dünyaca ünlü müzede sergileniyor.
Çariçe Katerina kötü bir sefalet içinde kölelik düzeni yürüttüğü için Avrupa'nın
saygı duymadığı biri olmuştur. Rusya'da reformlara girişmiş, hukuku ön planda
tutmuş ve Rus liderleri gibi güneye sıcak denizlere yönelmiştir. Özellikle
Karadeniz kıyılarını ve İstanbul'u hedefleyerek Osmanlı ile savaşa tutuşmuş,
İstanbul'u bir nevi Ortodoks Vatikan'ı yapmayı hayal etmiştir.
Büyük Katerina’nın
oldukça hızlı bir aşk trafiği vardı. Çariçe olduktan sonra hiç evlenmemiş ancak 12
sevgilisi olduğu söylenir. Sevgililerinin birçoğunu devletin önemli mevkilerine
getirmiştir.Bunlardan en bilineni Osmanlıya karşı verilen savaşan komutan
Gregory Potemkin'dir. Bu yüzden bazı muhalifleri tarafından Çariçe Katerina taçlı fahişe olarak adlandırılmaktadır.
3. Mustafa, 1.Abdülhamit ve 3.Selim olmak üzere 3 Osmanlı
padişahına zor anlar yaşatmıştır. Tarihçilere göre 3. Selim ve 2. Mahmut onun idaresindeki Rusya'nın tehditlerinden
dolayı reform hareketlerine girişmiştir.
Yorum Gönder