Türk sinemasına, Cüneyt Arkın'ın Malkoçoğlu karakteriyle tanıdığımız geçtiğimiz yıllarda dizilere de konu olan Malkoçoğlu, evet, gerçekten yaşamış bir Türk akıncısıydı. Ancak Malkoçoğlu, gerçekten yaşamış bir ailenin adıdır. Bu sülale, Osmanlı İmparatorluğu adına büyük cesaretler sergilemiş ve gerçekten de pek çok düşmanı, özellikle Bizanslıları, öldürerek Osmanlı'nın yükselişini sağlamıştır.
Sultan I. Murat ve Beyazıt döneminden itibaren Malkoçoğlu ailesi, Türk akıncı birliklerine Rumeli seferlerinde hizmet etmiş bir sülale olup, özellikle farklı yabancı kaynaklarda köklerinin Bosna'nın ünlü Malkovich ailesine dayandığı öne sürülse de aslında Amasya kökenlidir. Bu cengaver aile, yaptığı savaşlar ve cesaretleriyle pek çok padişahın sevgisini kazanır.
Ailenin tarihi Malkoç Bey ile başlar. Malkoç Bey, 1. Murat ve Yıldırım Beyazıt dönemlerinde
Kendisinden sonraki Malkoçoğulları, kendi gibi savaşçı olarak devam eder. Bütün çocukları ve torunları, Balkanlarda idari işlerde ve savaşlarda bulunup pek çok bölgede akınlar düzenlemiştir. Malkoçoğulları akıncı birliklerine komutanlık yapmışlardır. Malkoçoğlu ailesi, sülale olarak sürekli Osmanlı adına doğuda ve batıda akınlar ve savaşlarda bulunmuş yiğit bir ailedir.
Malkoçoğlu Soyu
Malkoçoğlu soyundan gelen savaşçılar ve komutanlar, tarihin ünlü komutanları ile çarpışmışlardır. Malkoç Bey’in oğlu olan ve I. Kosova Savaşında babasıyla savaşmış Malkoçoğlu Mustafa Bey, 1400 yılında Timur’un Sivas kalesini kuşatmasına üç bin kadar asker ile iki yüz bin kişilik Timur ordusuna karşı kaleyi iki hafta boyunca kahramanca savunur, ancak açlık ve susuzluk kalede başgösterir. Bu sebepten ve Timur'un kaleyi teslim ettiğinde canlarını bağışlayacağını söz vermesi üzerine kale boşaltılır. Fakat Timur, sözünde durmamış ve Malkoçoğlu Mustafa Bey'i, kaleyi teslim ettikten sonra şehit etmiştir.
Tarihte bir başka ünlü komutan tarafından bizzat öldürülen Malkoçoğlu ise Turali Bey olur. Malkoçoğlu Turali Bey, 1514 yılında gerçekleşen Çaldıran Savaşı’nda bizzat Şah İsmail tarafından şehit edilir.
Malkoçoğlu Mehmet Bey, yine Malkoç Bey’in bir diğer oğludur ve Rumeli fetihlerinde yer almış, 1385’te ölür. Türbesi Gebze sınırları içerisindedir.
Malkoçoğlu Mehmet Bey, yine Malkoç Bey’in bir diğer oğludur ve Rumeli fetihlerinde yer almış, 1385’te ölür. Türbesi Gebze sınırları içerisindedir.
En meşhur Malkoçoğlu karakterinin isim babası diyebileceğimiz Malkoçoğlu Bali Bey’dir. Malkoçoğlu Bali Bey, Fatih Sultan Mehmet zamanında sarayda Enderun’da yetişir. Kendisi son derece cesur ve akıllı bir askerdir. Osmanlı İmparatorluğu adına Balkanlarda seferlere öncülük eder. Özellikle Eflak ve Boğdan’da artan karışıklıkları bastırmasıyla ve Boğdan-Eflak ordularını püskürtüp onları yenmesi ile adından sıkça söz ettirir. Bin beş yüz kişilik akıncı ordusuyla on bin kişilik Eflak ordusunu bozguna uğratıp, çok sayıda savaş ganimeti kazanması, Avusturya önlerine kadar akınlar düzenlemesi ile kahramanlıkları imparatorluk çapına yayılıp ününü arttırmıştır. Bu seferlerden sonra Malkoçoğlu Bali Bey, kırk bin kişilik ordusu ile 1498 yılında Varşova şehrine kadar seferlerde bulunur.
Sultan II. Beyazid’in kızı Hüma Hatun ile evlenen ve Bali Bey adında oğlu olan (tarihte üç adet Malkoçoğlu Bali Bey bulunmaktadır) Malkoçoğlu Damat Yahya Paşa, Bosna ve Rumeli Beylerbeyliği yapıp 1506 yılında vefat etmiştir. Onun isminden dolayı sonra gelen Malkoçoğulları, Yahyapaşazadeler ismiyle de anılır.
Diğer bir Malkoçoğlu Bali Bey ise Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşar. Özellikle Mohaç Meydan Savaşında kahramanlıklar gösterip ordunun sağ kanadında yer alan Malkoçoğlu Yahyapaşazade Bali Bey’dir. Kendisi 1548 yılında vefat etmiştir.
Malkoçoğlu Damat Yahya Paşa’nın torunu olan Mehmet Bey de Enderun’da yetişir ve Kanuni Sultan Süleyman’ın Zigetvar seferinde Gyula kalesini iki ay gibi kısa sürede alması ile adını duyurur. Malkoçoğlu Mehmet Bey, 1570 yılında Sultan 2. Selim döneminde Kıbrıs'ın fethi sırasında vurularak şehit olmuştur.
Malkoçoğlu Damat Yahya Paşa’nın oğlu olan bir diğer Malkoçoğlu soyundan gelen akıncı Gazi Kızan Mehmet Paşa, Sultan Kanuni Sultan Süleyman’ın I. Viyana kuşatmasında bulunur. Çekya bölgesini işgal eden kuvvetlerin başında yer alır. Bu seferde Alman Prensleri ile yaptığı savaşlarla birlikte Peç şehrini Almanlardan geri alması ile bilinir. Vertizo Savaşı’nda kırk beş bin kişiden oluşan Alman ordusunu tarumar eden Gazi Mehmet Paşa, 1566 yılında Budin’de hayata gözlerini yummuştur.
Yahyapaşazade Mehmet Bey’in bir diğer oğlu, Ömer Seyfettin’in "Kütük" romanında konu ettiği Şifalı Arslan Paşa, Vertizo Savaşı’nda yer alan ve başarılı işler yapan komutan olsa da Sokullu Mehmet Paşa tarafından idam edilmiştir.
Malkoçoğlu soyunun son temsilcisi Yavuz Ali Paşa olup, Mısır Beylerbeyliği yaparken 1603 yılında İstanbul'a çağrılır ve sadrazamlık yapar. 1604 yılında Macaristan seferi sırasında Belgrad’ta ölen Yavuz Ali Paşa'nın mezarı Yozgat Yerköy’dedir.
Osmanlı tarihinde geniş yer bulan Malkoçoğlu sülalesi, akıncı özellikleri ve girdikleri savaşlardaki kahramanlıkları ile tarihe geçmiş renkli ve yiğit bir sülaledir. Popüler kültürümüzde de, özellikle sinema yoluyla büyük yer buldular. Aile olarak isimlerini Osmanlı'nın on dördüncü, on beşinci ve on altıncı yüzyılları arasındaki yükseliş dönemindeki seferlerde yaptıkları büyük katkılarla duyurdukları gibi, bu bilgiler ışığında Malkoçoğlu'nun gerçekten yaşamış ve yiğitliği ile Osmanlı'nın gazalarına katılmış savaşçı ve akıncı soyu olduğu görülmektedir.
Yorum Gönder