Osmanlı İmparatorluğunda Gücün Simgesi 4. Murat - Bağdat Fatihi IV. Murad Kimdir

Bağdat’ı almaya çalışmak Bağdat’ ın kendinden daha mı güzeldi ne (4. Murad) 

Sultan IV. Murat (1612-1640), 17. Osmanlı padişahı ve 96. İslam Halifesidir. Babası I. Ahmed, annesi meşhur Kösem Sultan’dır.

Abisi II. Osman’ın öldürülmesinin ardından tahta kafeste olan Sultan I. Mustafa tekrar (2. kez) geçirilmiş, ancak akli dengesinin bozuk olduğu anlaşılınca tahtan indirilerek Sultan IV. Murad, 10 Eylül 1623’te 11 yaşında tahta çıkarılmıştır. Aziz Mahmud Hüdayi’nin elinden kılıç kuşanmıştır.

Sultan IV. Murad, saltanatının ilk döneminde yaklaşık 9 yıl annesi Kösem’in himayesinde yönetim sergilemiştir. Abisi Genç Osman'ın gözünün önünde öldürülmesi sebebiyle çok sert ve içine kapalı bir kişiliğe bürünmüş, ayrıca fiziksel olarak çok güçlü biri olarak anlatılır.

Tahta ilk çıktığında ülke çalkantı halindeydi ve hazine neredeyse boşalmıştı. Bağdat, Safevi devletinin eline geçmişti. Daha sonra Abaza Paşa isyanını sonlandırmıştır. Sultan IV. Murad zamanında yeniçeriler iyice azıtmış ve isyanlar çıkarmaktaydı. Zorbalıkları artan yeniçerilere IV. Murat, kendi güçlü kişiliği ile düzene getirmiş, tımar sistemini düzeltmiş ve orduda disiplini sağlamak yönünde ıslahatlarda bulunmuştur. 1632 yılından itibaren Sultan IV. Murad’ın yönetimi devraldığı ve kendi başına kararlar vermeye başladığı görülmektedir.

Fiziksel açıdan en güçlü Osmanlı padişahı olduğu söylenir. Attığı okların ve mızrakların seviyesi çok ileri olup, bunlar hakkında şiir bile yazılmıştır. Revan seferinde koca gülleleri tek başına topa sürmüştür. 50 kg'lık yay kullandığı, 60 kiloluk gürzü salladığı rivayet edilir. Ayrıca Bağdat seferinde onu öldürmek için odasına giren dört celladı tek başına öldürmüştür.

Ayrıca IV. Murat, içki, tütün ve kumarı Osmanlı'da yasaklamış, meyhaneleri kapattırmıştır. Tütün içenlerin öldürülmesi yönünde fetva çıkartmıştır. Geceleri tebdili kıyafet giyerek bunların denetimini yapması ile meşhurdur. Ayrıca dönemin başka bir yasağı da yatsı namazından sonra fener ile dolaşmamak olmuştur. Yine bu yasağa uyulmamanın cezası ölüm olmuştur.

IV. Murat, Lehistan üzerine sefere çıkmış ve burada anlaşma sağlanmıştır. 1638 yılında Bağdat seferi ile Bağdat’ı Safevilerden geri almış, Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra Anadolu topraklarına gelen ilk padişah olmuştur. Bağdat’ı geri alması sebebiyle Selahaddin Eyyübi ile kıyaslanmıştır. Bağdat fatihi unvanı ile İstanbul’a dönen Sultan IV. Murad, bu seferde Anadolu’da çıkan isyanları bastırdığı gibi olası isyanların da önüne geçmiştir. Seferin sonunda ülkemizin bugünkü doğu sınırlarını oluşturan Kasr-ı Şirin anlaşması imzalanmıştır. Batıda da Venediklilerin Osmanlı topraklarına girmesi üzerine Venedik seferine hazırlanan IV. Murat, yakalandığı hastalık nedeniyle 28 yaşında İstanbul'da vefat etmiştir (1640).

Sultan IV. Murat atları çok severdi. Kendisine ait 9 atı olup, cenazesinde gelenek icabı bu 9 at ters eğerlenip kortejde yürütülmüştür. Askeri başarıları sebebiyle halk tarafından sevilmiş ve saygı duyulmuştur. Birçok tarihçi onun için 17. yüzyılın en büyük mareşali olarak ifade etmektedir.

Sultan IV. Murat, Vezir Mehmet Paşa'nın üzerinde görüp beğendiği abadan yapılmış elbiseyi görünce kendi de abadan giysi diktirmiş ve o dönemde İstanbul'da aba kumaşından yapılma kıyafet moda olmuştur.

IV. Murat zamanında yapılan ıslahatlar ile ülke bir nebze olsun düzelme göstermiş, ülkede disiplin sağlaması, güçlü kişiliği ve ön plana çıkmıştır. İmam-ı Azam'ın türbesini yaptırmıştır. Cenazesi babası I. Ahmed'in türbesine defnedilmiştir.