Bağdat’ı almaya
çalışmak Bağdat’ ın kendinden daha mı güzeldi ne (4. Murad)
Sultan 4. Murat (1612-1640)17. Osmanlı padişahı 96. İslam
Halifesidir. Babası I. Ahmed annesi
meşhur Kösem Sultan’dır.
Abisi II. Osman’ın öldürülmesinin ardından tahta
kafeste olan Sultan I. Mustafa tekrar (2. Kez) geçirilmiş ancak akli dengesinin
bozuk olduğu anlaşılınca tahtan indirilerek Sultan IV. Murad 10 Eylül 1623’te
11 yaşında tahta çıkarılmıştır. Aziz Mahmud Hüdayi’nin elinden kılıç
kuşanmıştır.
Sultan 4. Murad saltanatının ilk döneminde
yaklaşık 9 yıl annesi Kösem’in himayesinde yönetim sergilemiştir.
Abisi Genç Osman'ın gözünün önünde
öldürülmesi sebebiyle çok sert ve içine kapalı bir kişiliğe bürünmüş, ayrıca
fiziksel olarak çok güçlü biri olarak anlatılır.
Tahta ilk çıktığında ülke çalkantı bir halde
olup hazine nerdeyse boşalmıştı. Bağdat Safevi devletinin eline geçmişti. Daha
sonra Abaza Paşa isyanını sonlandırmıştır. Sultan
IV. Murad zamanında yeniçeriler iyice azıtmış ve isyanlar çıkarmaktaydı.
Zorbalıkları artan yeniçerilere 4. Murat, kendi güçlü kişiliği
ile düzene getirmiş, tımar sistemini düzeltmiş ve orduda disiplini sağlamak
yönünde ıslahatlarda bulunmuştur.
1632 yılından itibaren Sultan IV. Murad’ın yönetimi devraldığı ve kendi
başına kararlar vermeye başladığı görülmektedir.
Fiziksel Açıdan En güçlü Osmanlı padişahı olduğu
söylenir. Attığı okların ve
mızrakların seviyesi çok ileri olup bunlar hakkında şiir bile yazılmıştır.
Revan seferinde koca gülleleri tek başına topa sürmüştür. 50kg lık yay
kullandığı, 60 kiloluk gürzü salladığı rivayet edilir. Ayrıca Bağdat seferinde
onu öldürmek için odasına giren 4 celladı tek başına öldürmüştür.
Ayrıca 4. Murat içki, tütün ve kumarı Osmanlı'da
yasaklamış, meyhaneler kapattırmıştır. Tütün içenlerin öldürülmesi yönünde
fetva çıkartmıştır. Geceleri tebdili kıyafet giyerek bunların denetimini
yapması ile meşhurdur. Ayrıca dönemin başka bir yasağı da yatsı namazından sonra
fener ile dolaşmamak olmuştur. Yine bu yasağa uyulmamanın cezası ölüm olmuştur.
4. Murat, Lehistan üzerine sefere çıkmış ve
burada anlaşma sağlanmıştır. 1638
yılında Bağdat seferi ile Bağdat’ı Safevilerden geri almış, Kanuni Sultan Süleyman’dan sonra Anadolu topraklarına gelen ilk padişah olmuştur.
Bağdat’ı geri alması sebebiyle Selahaddin Eyyübi ile kıyaslanmıştır.
Bağdat fatihi ünvanı ile İstanbul’a dönen Sultan IV. Murad, bu seferde
Anadolu’da çıkan isyanları bastırdığı gibi olası isyanlarında önüne geçmiştir.
Seferin sonunda ülkemizin bugünkü doğu sınırlarını oluşturan Kasr-ı
Şirin anlaşması imzalanmıştır. Batıda da Venediklilerin, Osmanlı
topraklarına girmesi üzerine Venedik seferine hazırlanan 4. Murat,
yakalandığı hastalık nedeniyle 28 yaşında İstanbul'da vefat etmiştir(1640).
Sultan IV. Murad atları çok severdi. Kendisine ait 9 atı olup cenazesinde
gelenek icabı bu 9 at ters eğerlenip kortejde yürütülmüştür. Askeri başarıları
sebebiyle halk tarafında sevilmiş ve saygı duyulmuştur. Birçok tarihçi onun
için 17. Yüzyılın en büyük mareşali olarak ifade etmektedir.
Sultan 4. Murat, Vezir Mehmet Paşa'nın üzerinde görüp beğendiği abadan yapılmış
elbiseyi görünce kendi de abadan giysi diktirmiş ve o dönemde İstanbul'da aba
kumaşından yapılma kıyafet moda olmuştur.
4. Murat zamanında yapılan ıslahatlar ile ülke
bir nebze olsun düzelme göstermiş, ülkede disiplin
sağlaması, güçlü kişiliği ve ön plana çıkmıştır. İmam ı
Azam'ın türbesini yaptırmıştır. Cenazesi babası I. Ahmet'in türbesine
defnedilmiştir.
Yorum Gönder