Osman Gazi, 1. Osmanlı padişahı olup Osmanlı
Devleti'nin ve hanedanın kurucusudur. 1258 yılında Söğüt'te Ertuğrul Gazi ve Hayma (Haime) Hatunun oğlu olarak
dünyaya gelir. Oğuzların Bozok kolunun, Kayı boyuna mensup bir Türkmen
obasındandır. Osmanlı İmparatorluğunun kurucusu olup ilk padişahıdır.
Osman Gazi'nin çevresinde savaşçı askerler
ve maneviyat sahibi kişiler bulunmaktaydı. Osmanlı kaynaklarında gençliğinde
durmada ve oturmada herkesin kendisine uyduğu yer alır. 1281 yılında Şeyh
Edebali kızı Mal Hatun ile evlenmiş ve kendisinden sonraki varisi Orhan Gazi doğmuştur. Aslında Osman Gazi hakkında tarihi
kaynaklar kendi ile aynı dönemde yazılmadığından net bilgiler bulunmamaktadır.
Buna göre babası Ertuğrul gazi 90 yaşında öldüğünde, taht için amcası Dündar ile
mücadeleye girdiği yer alır. Bazı tarihçilerde Dündar bey ile mücadeleyi hiç
yaşanmamış gibi ele alır.
Diğer bir anlatım ise Osman Gazinin bölgede Bizans tekfurlarına karşı
seferlere çıktığı, genç savaşçıların onun yanında yer aldığı ve liderliğini benimsediği,
Bizans tekfurlarının Osman Gazi’yi Anadolu Selçuklu Sultanı III. Alaaddin Keykubat’a şikayet
ettiği daha sonra Keykubat’ın Osman beyin amcası Dündar beye haber göndererek Osman Beyi yakalatıp kendisine
gönderdiği, fakat huzuruna gelen Osman Gazi’yi Alâeddin Keykubat’ın çok beğenip, ona el vermesi için Hacı Bektaş’ı Veli’ye yolladığı yer alır. Buna göre Hacı
Bektaşi Veli, Osman Gazi’yi çok beğenir ve Selçuklu Sultanı III. Alâeddin
Keykubat’a Osman Gazi’yi öven bir mektup yazar. Bunun üzerine Keykubat Osman Gazi'yi uç beyi yapılarak
ödüllendirilir.(Yazıcizade Selçukname)
Çoğu kaynakta amcası Gündüz Alp ile Osman Gazi’nin beylik için
çekişmeye girdiği ve Osman Gazi'nin onu ok atışı ile öldürdüğü yer alır. Ancak
bazı kaynaklara göre Gündüz Alp Domaniç Muharebesinde şehit olmuştur.
Genel kabul gören ise Osmangazi, babasının ölümü üzerine seçimle iş başına gelmişti. Ardından kendi beyliğini Selçuklulardan bağımsızlığını ilan etti. (1299) Osmanlı Beyliği o dönem
Moğol zulmünden kaçan Türkmenlerin, yeni yurdu haline gelmeye başladı.
1280’den 1300 yılına kadar Osman Gazi, İznik, Sakarya, Bursa ve Bilecik
bölgesinde Bizans ile yerel çapta tekfurlarla çatışmalara girdi. Bu çarpışmalar sonunda Bilecik,
İnegöl, Yenişehir’i fethetti ve bu şehirleri askeri karargah haline getirdi. Osman Gazi savaşlarında Ahilerden büyük
moral desteği alıyor buda kendi motivasyonunu arttırıyordu.
1283 yılında İnegöl Tekfuru Nikola ile yaptığı Ermenibeli Savaşı kaybetse de Osman gazi daha
sonra durumu toparlayacaktı. Ermenibeli Muharebesinde yeğeni (Saruhan’ın oğlu)
Bayhoca şehit düşer. 1284 yılına gelindiğinde Osman gazi akınlarını sıklaştırıyordu ve bu çarpışmalar meyvesini vererek Osmanlı’nın
ilk kale fethi İnegöl yakınlarındaki Kulaca Hisar’ın fethi, bir gece
baskını ile gerçekleşir. 1286 yılında Karacahisar ve Yenice tekfurlarının
güçlerini birleştirmeye karar verir. Fakat Osman Gazi’ye karşı yaptıkları Domaniç savaşını Osman Gazi kazanır. (Kardeşi Saruhan
yada bazı kaynaklara göre Gündüz Alp bu savaşta şehid olur) Domaniç Savaşı sonunda ise Karacahisar’ın fethi
gerçekleşir.
Aslı Bizans’a bağlı Harmankaya Tekfuru Köse Mihal, bir savaşta Osman Gazi’ye esir düşer ve Osman Gazi ona
çok iyi davranır. Köse Mihal ardından Müslüman olup Mihal Gazi adını alarak Osman
Gazi’nin yanında yer alarak sağ kolu olur.
Harmankaya Tekfuru Köse
Mihal’in de aralarına katılması da güçlenen Osman Bey'in Kuvvetleri, Mudurnu Bölgesine hakim olan
Samsa Çavuş, Mihalgazi ile ortak hareket edip Sakarya Vadisine akınlar
yapar.
Osman Gazi artık bölgede iyice güçleniyordu. Akıncıları
Marmara bölgesine yaptıkları bu saldırıları sonucunda Bölgenin tekfurları
(Yarhisar ve Bilecik Tekfurları) güçlerini birleştirip Osman Gazi’yi ortadan
kaldırmaya karar verirler. Aslında herhangi bir düşmanlıkları ve savaşları
olmasa da Osman Gazi’nin yüzüne gülüp arkasından kuyusunu kazıp pusuya düşürmek
için plan kurdular (Bizans oyunları). Buna göre Bilecik (Belekona) tekfurunun Oğlu ile Yarhisar
tekfuru kızı evlenecekti. Yapılacak düğün için Osman Gazi davet edildi.
Tekfurlar bu düğünde Osman Gazi’yi ortadan kaldıracaktı. Fakat Harmankaya
Tekfuru Mihal Gazi bu planı öğrenir. Osman Gazi bu sayede tekfurları ava
giderken avlayacak ve oyun içinde oyun kurarak iki Tekfurunda şehrini ele
geçirecekti.
Osman Gazi düğün davetini alınca hiç bir şey olmamış gibi kabul eder
ve davete icabet eder. O dönemde Bilecik tekfuru ile Osman Gazi arasında yaylaya çıkıldığında kadınların ve eşyaların
Bilecik kalesinde kalmasına izin verilmesi yönünde anlaşma bulunmaktadı. Osman
bey halkı yaylaya çıkarken kadınlar ve eşyalar Bilecik kalesinde kalıyordu.
Fakat Osman Gazi düğüne giderken Bilecik kalesine 40 kadar askere, kadın
kıyafeti giydirip kaleye koydu. Rutin uygulama üzerine Bilecik kalesi
muhafızları hiç şüphelenmemişti. Zaten düğünde Osman Gazi’ye kuvvetli bir pusu
kurulacağından da Bilecik kalesi az sayıda muhafız ile korunuyordu.
Osman Gazi isi düğün yolunda Yarhisar tekfurunun önünü Çakır
Pınarı mevkiinde kesti ve Yarhisar tekfuru öldürülürken kızı yani gelin
Holofira Türklerin eline geçmişti. Osman
Gazi onu oğlu Orhan Gazi ile evlendirmiştir. Kendisi daha sonra Müslüman olup
Nilüfer hatun adını almıştır.
Eş zamanlı Bilecik kalesine sızan yiğitler ortaya çıkmış ve kale
kolayca ele geçirilmişti. Akabinde başsız kalan Yarhisar kalesi, Osmanlı beyliği
idaresine geçti. Aynı tarihlerde Turgut Alp’te İnegöl kalesini fethetmiştir.
Tüm bu kale fetihleri 1298-1299 yıllarına denk gelir.
Osman Gazi Beyliğin Merkezini Yenişehir’e taşır ve yeni hedefi
Hristiyanlar tarafından kutsal sayılan ve çok önemli bir kent olan İznik
olur. O dönem Osmanlı aman ismi
verilen kuşatma taktiğini uyguluyordu. Buna göre alınacak şehirler havale
kuleleri kurularak çevreleniyor, uzun kuşatma süreleri sonunda şehrin pes
edilmesi bekleniyordu. İznik’te bu şekilde kuşatılmış ve tehlikenin farkına
varan Bizans İmparatoru IX. Palaiologos, paralı Alan askerlerinden kurulu yaklaşık
2 bin kişilik orduyu İznik kuşatmasını kaldırmaları için Yalova bölgesine
denizden gönderdi. Tarihe Koyunhisar Savaşı olarak geçen çarpışma sonucunda
Osmanlı kuvvetleri, Bizans düzenli ordusunu yenmiş (1302) Koyunhisar’da denize
dökmüştür. Koyunhisar
savaşında Osman Gazi’nin yeğeni Aydoğdu’un şehid olduğu yer alır.
Osman Gazi ardından hiç durmadan seferlerine
devam eder ve ordusu ile İznik- İzmit yolu üzerindeki yerleri ele
geçirir. Akhisar’ı fethetmişti. Kite kalesi alınmış ve direnen Bizans
komutanı Aydoğdu’nun intikamını almak için öldürülür. Artık Osman Gazi
Edremit’e kadar gidebilirdi. Bunu durdurmak isteyen Bizans kralı, Katalan
şövalyelerini ülkesine Türk tehlikesi üzerine çağırdı. Roger de Flor komutasındaki ağır zırhlı süvariler, girdikleri
savaşları kaybetmeyen seçkin ve çok meşhur bir birlikti.
Roger De Flor komutasındaki Katalan süvarileri, ilk etapta Konstantinopolis’e
gelip Kral Palaiologos ile görüşürler. Kral, birliğin kendisine daha yakın olması
için Roger de Flor ile kızını evlendirir. Ardından Katalan şövalyeleri (yaklaşık
2500 kişiden oluşmaktadır) Ege kıyılarında Türkmenlerin üzerine sefere çıkar ve
ilk etapta Karasioğlu beyliğini yenip güneye Alaşehir’e gelerek burayı alır. Daha
sonra güneye Toroslara gelip yüklüce ganimetle birlikte Bizans’a geri döner. Roger de Flor ise 1305 yılında Edirne’de bir komplo
sonucu öldürülür.
Katalan bölüğü, Ege kıyılarında girdiği hiçbir savaşı
kaybetmemiştir. Ağır ve ok geçirmeyen zırhları adlarından sıklıkla söz
edilmesine sebep olmuştur. Flor komutasında ki Katalan bölüğü direk olarak Osmanlı ile savaşmasa da,
birliğin bölgedeki varlığı, Osmanlıların Güney Marmara’da ki akınlarının
azalmasına sebep olmuştu ve ilerleyişlerini dolaylı yönden zayıflattı.
1308 tarihinde Osman Gazi seferlerine kaldığı yerden devam eder. Alpleri sınır boyunca çatışmalarda bulunur. 1313-1315 yıllarında Sakarya çevresinde
kaleler alınır. 1315 yılında Bursa'yı kuşatır ancak
rahatsızlanmıştır. Yerine vekil olarak oğlu Orhan'ı geçirir. Osmanlı kurucusu Osman Gazi, Bursa'nın
fethinden kısa bir süre önce vefat etmiş ve vasiyeti gereği naaşı Bursa'ya
getirilerek Tophane semtindeki Gümüşlü kümbetin içine defnedilmiştir. 1324 yada
1326 yılında vefat ettiği düşünülür.
Kendisinin bugünkü türbesi 1863 yılında Sultan Abdülaziz tarafından yaptırılmıştır. İlk sikke
Osman Gazi tarafından 1324’te bastırılmıştır.
Osman Gazi'nin taşıdığı gazi unvanı, Allah yolunda savaşın anlamında olup kendisi dışında Osmanlı padişahlarından sadece oğlu Orhan, bu unvanı isminin yanında taşımıştır.
Lakabı Kara Osman'dır. Karakaşlı, kara gözlü ve
esmer oluşu sebebiyle böyle anıldığı düşünülür. Pek çok savaş kazanıp
ganimet ele geçirse de ölümünün ardından bir malvarlığı bulunamamıştır.
Yorum Gönder