4 Nisan 188 doğumlu Caracalla’nın asıl adı Lucius Septimus Bassianus’tur. Gallilere ait Caracalla isimli pelerini üzerinden çıkarmaması sebebiyle tarihe Caracalla olarak geçmiştir. 22. Roma imparatorudur. Zamanla eli kanlı bir tirana dönüşmüştür. Günümüzde Fransa’nın Lyon şehrinde doğmuştur.
Caracalla, Afrika kökenli ilk Roma imparatoru Septimus Severus’un oğluydu. Galyada doğmuştu. Babası, 211 yılında Britanya seferinde rahatsızlanıp ölünce Caracalla ve kardeşi Geta ile birlikte imparator ilan edildiler. Caracalla, Geta’dan nefret ediyordu, onu ortadan kaldırıp ülkeyi tek başına yönetmek istiyordu. Aslında babalarının arzusu iki kardeşin aynı tahta ortaklaşa huzurla ülkeyi yönetmeleriydi. Ancak bu iki kardeş doğumlarından beri birbirlerine rakip ve düşman olarak yetişmişti. Geta, abisinin gölgesinde kalmasından dolayı hırslanıyordu. Anneleri, güzeller güzeli Suriyeli Julia Domna, sürekli ikisinin arasını yapmaya uğraşıyordu. Hatta baba Septimus, Geta’nın memnun olması ve biraz yatışması için ona 209 yılında imparatorlara verilen Augustus unvanını vermişti.
Geta ile Çatışması
Ama Caracalla, kafaya koymuştu. Geta’yı öldürecekti. Saturnalia, yani Pagan Roma inancında Saturn için yapılan bayramda Geta’yı öldürmeyi denese de başaramadı. Aradığı fırsatı Aralık 211’de buldu. Annesi ve Geta ile sadece üçünün buluşacağı toplantıyı tuzakladı ve gizlenen askerler birden ortaya çıkarak Geta’yı annesinin kollarındayken öldürdü. Hatta annesinin oğlunu korumaya çalışırken parmaklarının az daha kopacağı öne sürülür.
 |
| Aile Resminde Geta'nın Yüzü Kazınmıştır |
Caracalla artık tek başına imparator olmuştu. Ancak bu planlı cinayet ülkede tepki çekmişti. Caracalla, kardeşi için damnatio memoriae ilan etmişti. Bu, kısaca vatan hainleri için onursuzlaştırma olgusu olup Latince bir deyimdi. Caracalla, Geta’ya karşı nefsi müdafaa uyguladığını öne sürüyordu. Geta’nın ölümüne ses çıkaran ve onu destekleyenleri işkence çektirip öldürmüştür. Dönemi kan gölü şeklinde geçtiği söylenir. 20 bin kişinin ölümünden ve vatandaşlıktan çıkarılıp sürgün edilmesinden bahsedilir.
Mısır’da 215 yılında İskenderiye halkı Caracalla ve bu iddialarıyla dalga geçmişti. Caracalla, en zalim ve eli kanlı Roma imparatorlarından biriydi. İskenderiyelilerin bu saygısızlığını affetmedi. Halkın ileri gelenlerini halkın gözü önünde katlettirdi. Şehrin yağmalanmasına izin verdi. Sırf ülkeye geldiğinde Geta’nın adını duyuyor ve ona sevgi besliyorlar diye şehrin soykırıma uğramasını emretti.
Caracalla, üst düzey general olan kayınpederi Gaius Fulvius Plautianus’tan da nefret ediyordu. Karısı Fulvia Plautilla ile babasının zoruyla evlenmiş ve mutsuz olmuştu. Karısı aynı zamanda kuzeniydi. Kardeşi Geta’dan sonra kayınpederi ve kendi karısını da öldürtmüştür. Geta için damnatio memoriae yani onursuzlaştırma ilan ettiğinden Geta’nın ismini her şeyden silmeye çalıştı. Zaten bu olgu hiç doğmamış olmak anlamına geliyordu. Bunun izlerini günümüzde görmekteyiz. Caracalla, Kahta’da bulunan ve babası Septimius’un yaptırdığı, kendisi, karısı ve Geta ile Caracalla anısına dikilen 4 sütun bulunan Cendere Köprüsü’ndeki Geta adına yaptırılan sütunu yıktırmıştır.
 |
| Kahta'da ki Cendere Köprüsü |
Caracalla'nın Yükselişi
Roma’ya devasa hamamlar yaptırdı. 212 yılında ise tepkilere rağmen Roma vatandaşlığını yaygınlaştırdı. Vergiler artırıldı ve paralardaki gümüş miktarı azaltıldı. Constitutio Antoniniana ismi verilen yasa ile Roma vatandaşlığı tabana yayıldı ve böylece herkes eşit haklardan faydalanabildi. Roma İmparatorluğu için vatandaşlık, çok önemli bir sembol ve statüydü. İşin kilit noktası Roma, kendi vatandaşlarından belirli bir vergi alıyordu. Caracalla, daha çok kişiden vergi almak için herkesi vatandaş yaptı. Çünkü ordusuna daha çok para vermek istiyordu. Ordu hariç ülkede başka hiçbir şey onun için önemli değildi. Bu nedenle Roma senatosu ve halkı ondan nefret ediyordu.
Aslında Roma’da savaş dahi çıkaran vatandaşlık sorununu çözmüş oldu. Ancak bu durum bazı tarihçilere göre Roma İmparatorluğu’nun dağılmasına giden fitili ateşlemiştir. Normalde Roma vatandaşı olmak için Romalı soyundan doğmak ya da 25 yıl Roma ordusunda hizmet etmek gibi şartlar gerekliydi. Roma vatandaşı olmak bir üst sınıf demekti. Caracalla’nın çıkardığı yasa ile vatandaşlık tabana yayıldı. Özellikle askere yazılmada 212 yılından itibaren büyük bir düşüş yaşandı.
Askeri anlamda oldukça başarılı seferler yapmıştır. İmparatorluğu öncesinde Britanya’da, ordu üzerindeki hakimiyeti ve zaferleri ile kendini kanıtlarken, krallığında özellikle Tuna ve Ren nehri civarında Roma ordusu karşısında kimse duramamıştır. Roma tarihinde zalim bir askeri diktatör olarak geçmektedir.
Caracalla'nın Ölümü
Bugün Romanya’da bulunan Caracal şehri adını kendisinden alır. 198-211 yılları arasında ülkeyi babası ve kardeşi ile birlikte üçlü yönetirken, babası ölünce 211-217 yılları arasında 6 yıl tek başına imparator olmuştur. Hükümdarlığı süresince askerlerini hediyelere boğmuş, lejyonları şımartmıştır. Partlar üzerine sefere giderken günümüzde Harran sınırları içerisinde yol kenarında tuvaletini yaparken yakın koruma askeri tarafından öldürülmüştür. Suikastın planlayıcısı ise kendisinden sonra imparator ilan edilecek olan Macrinus’tu. Kendisi en yakınını katletmiş olan Caracalla’nın kendi ölümü, yine en yakınındakilerden gelmiştir.
Kardeşi Geta’yı ortadan kaldırmaya olan takıntısı gibi, Büyük İskender'e de takıntılıydı. Onun gibi olmak istemiş ve onun resmi ile kendi resmini birleştirip sikke bastırmıştır. Sefer rotalarını onunki gibi yapmaya özen gösterirken giyinişten davranışa Büyük İskender’i taklit etmeye çalışmıştır. İskender'den öte diyarları fethetmek için çıktığı ve öldürüldüğü doğu seferinde 29 yaşındaydı.
Yorum Gönder