Josip Broz Tito (7 Mayıs 1892 Kumrovec, Hırvatistan) fakir bir köyde ailenin yedinci çocuğudur. Babası Hırvat, annesi Sloven'dir.
Tito Kimdir?
Çocukluğu fakirlik içinde geçen Tito, gençlik yıllarında Avusturya ve Bohemya'da çeşitli işlerde çalışmış, çalıştığı yerlerde sendika faaliyetlerine katılarak Hırvatistan Sosyal Demokrat Parti'sine girmiştir. Zagreb'te 25. alayda askerlik hizmeti için silah altına alındı. Birinci Dünya Savaşı başladığında Sırbistan'a gönderildi. Bu savaşa karşı olduğunu söyleyerek propaganda faaliyetleri yaptığı için tutuklandı, hapse atıldı. 1915'te serbest kalınca Karpat cephesinde tekrar savaşa katıldı. Burada gösterdiği başarılar üzerine cesaret madalyası verildi. Rus ordusuna esir düşen Tito, esir kampında Türklerle tanışmış ve Türkleri çok sevdiğini belirtmiştir. Rusya'da Bolşeviklerin safında 1917-1920 devrime ait savaşlara katıldı. 1920'de Yugoslavya'ya geri döndü ve Yugoslavya Komünist Partisi'nin kurucuları arasında yer aldı.
Komünist Partisi'ne bağlı yürüttüğü siyasi faaliyetlerden dolayı birçok kez tutuklandı. 1937'de ülkesinden çıkarak Avrupa'nın çeşitli yerlerine görevli olarak gitti. 1936'da Paris Enternasyonal Tugayları'nın İspanya'ya geçişini organize etti. Bu çalışmalardan dolayı Yugoslavya Komünist Partisi genel sekreterliğine getirildi. II. Dünya Savaşı çıkınca, kurtuluş kongresi komitesi kurdu. İşgal kuvvetlerine ve onlarla işbirliği yapan çetelere karşı gerilla savaşı başlattı. Çevresindeki kişilere görev verirken ve iş yaparken sık sık "Tito sen bunu yap" dediği için, arkadaşları kendisi esas ismi olan Josip Broz'un yanına Tito eklemiş ve Mareşal Tito bu lakabıyla meşhur olmuştur.
Alman Nazi birliklerinin Yugoslavya'ya saldırmaları üzerine ülkesindeki komünist cepheyle birlikte direniş hareketini başlatan Tito, farklı etnik ve dinsel gruplardan oluşan halkın birlik ve dayanışma duygularına hitap ederek örgütledi ve Alman güçlere karşı koyacak Partizan direniş grubu oluşturdu. Almanlara karşı başarıyla direnen Partizanlar, 1943'te Almanları geri püskürtmeyi başardı ve kurulan geçici hükümet de aynı yıl Yugoslavya'nın yapısını belirlemiş oldu. Tito 1945 yılında ülkenin yönetim şeklini resmi olarak monarşiden federal cumhuriyete çevirmeyi başarmıştır.
Mareşal Tito sosyalist olmasına rağmen başa gelmiş ve Rusya'nın politikalarını uygulasa da Yugoslavya'yı herhangi bir dış gücün bağımlılığından uzak tutmayı başarmış ve batılı devletler ayrıca ABD ile sıcak ilişkiler kurabilen ilk sosyalist lider olmuştur. 13 Ocak 1953 tarihinde Yugoslavya devlet başkanı seçilen Tito, 16 Mayıs 1974 yılında yaşam boyu devlet başkanı unvanı aldı. 1980 yılında ölümüne kadar bu görevi sürdürdü.
Josef Broz Tito Yugoslavya'da Mayıs 1980'de hayata gözlerini yumdu. Tito karizmatik duruşu ile Yugoslavya'nın farklı etnik topluluklardan oluşan kompleks yapısını bir arada tutmayı başarmıştır. Onun ölümünden sonra Yugoslavya'da çözülme başlamış, 1992 yılında Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti dağılmıştır.
Tito Varşova Paktı'nın 1968'de Çekoslovakya işgalini kınamış, sık sık Asya, Afrika ve Latin Amerika'ya geziler yaparak bağlantısızlar hareketini güçlendirmiştir. Yunanistan'daki komünist hareketlere sürekli destek vermesi nedeniyle batı ondan desteğini çekmiş, Yugoslavya'yı kendi yönetim ve denetimi altına almak isteyen Stalin'in Tito'yla arası daima açık olmuştur.
Tito Yugoslavya'nın eşit halklardan meydana gelen federal bir toplum olduğunu ilan etmiş, Almanlara karşı verdiği mücadele ve ülkeyi kurmasındaki çalışmalarından dolayı Tito'ya 1943'te Yugoslavya mareşalliği, daha sonra 7 Mart 1945'te hükümet başkanlığı ve başkomutanlık verilmiştir. Dünyada en ünlü Mareşallerden biridir.
Tito Yugoslavya halkı pek çok etnik ve dinsel yapı içermektedir. Herkese değer vererek karizmatik duruşuyla bir arada tutmayı başarmış, saldırgan olmayan tutumu nedeniyle Sırp milliyetçileri ve Çetnikler, hala kendisinden nefret etmektedir. Onun ölümüyle ülkede artan şiddet olayları, hoşgörüsüzlük Yugoslavya'nın dağılması ile sonuçlanmıştır.
Yorum Gönder