Korkmayın, biz aslanın mizacına sahibiz fareler bize bir şey yapamaz diyerek askerlerine seslenmiştir 1.Elizabeth. (Doğum 1533-Ölüm 1603)
1. Elizabeth Tahta Nasıl Geçti
Ingiltere'nin bakire kraliçesi 1.Elizabeth, sadece ülke için değil ülke dışındaki düşmanlarını da saf dışı bırakmış ve İngiltere'ye tarihinin en parlak dönemini yaşatmıştır. Babası kral 8. Henry namusunu temizlemek adına annesi Anne Boleyn'in kellesini uçurduğu anda iki yaşındaydı. Elizabeth ilk doğduğunda ten renginin çok beyaz olması sebebiyle hayalet denilerek öldürülmek istense de annesi Boleyn tarafından bu girişim engellenmiştir. Ancak Elizabeth'in çilesi doğduktan sonra da devam etmiş, üstelik annesinin günahına ortak edinilmiş ve saraydan kovulmuştur. Yıllar geçince Elizabeth serpilip büyüdü ama yaşadığı zorluklar bitmemiştir. VIII. Henry'nin tek erkek evladı Edward'ın kral olduktan sonra erken yaşta (16) ve varissiz ölmesinin ardından 1553'te üvey kız kardeşi Bloddy Mary kraliçe olmuş, Katolik kilisesinin İngiltere'deki gücünü yeniden tesis etmek istemiştir. Çünkü babası VIII. Henry, Papa ile ilişkileri kesmişti. I. Mary yani namı diğer Bloddy Mary, İngiltere tahtına çıkan ilk kraliçedir. Haliyle Bloddy Mary koyu Protestan üvey kız kardeşini yani Elizabeth'i meşhur Londra kulesine hapsettirdi ve zülme uğrattı. Devran döndü, 17 Kasım 1558 yılında 1.Elizabeth Mary'nin ölümü üzerine 25 yaşında tahta çıktı. 1. Elizabeth tahta çıkmasının ardından İngiltere'yi Protestanlığa çevirmiştir.
I. Elizabeth Dönemi
Elizabeth döneminde İngiltere ticarette şaha kalktı. Dünyanın dört bir yanındaki sömürgeleri sahip İngiltere, adeta coşarak dünyanın en önde gelen cazibe merkezlerinden biri oldu. Ayrıca Köle ticaretine ilk izin veren İngiltere Kraliçesi 1. Elizabeth'dir. Ticarette İngiliz imparatorluğu şaha kalkarken bir yandan Shakespeare, Spencer gibi İngiliz edebiyatının önemli isimleri harikalar yaratıyordu. Ülke adeta kendi Rönesansını yaşıyordu. Bununla birlikte Katolikler boş durmamış, iktidarı boyunca 1.Elizabeth'in ayağını kaydırmak için sayısız girişimde bulunmuşlardır.
Bunun için İskoçya Kraliçesi olan kuzenini Mary'i öne sürmüşler ancak 1.Elizabeth İngiltere'yi ve kendini kurtarmak adına 20 yıl boyunca kuzenini hapsetmiş, en sonunda insafa gelip kadını idam ettirmiştir. Bu idam kararında Kraliçe Elizabeth'e karşı Mary tarafından organize edilip düzenlenen başarısız suikast neden olmuştur. İdam edilmesi İspanya kralı Katolik II. Philip'in canını sıkmış, denizlerde üstüne olmayan İspanya donanmasıyla İngiltere'nin kapısına dayanmıştı. Bunun karşısında i.Elizabeth ordusuyla İspanyollara denizin dibini boylattı. Elizabeth bu ümitsiz savaşta bizzat cephede boy göstererek askerin dağılmasını önlemiştir. Danışmanlarının tüm ısrarına rağmen evlenmemiş, ölümüne dek bekar yaşamıştır. Onun dönemi İngiliz tarihine altın çağı olarak geçmiştir. Ayrıca Protestanlık Elizabeth döneminden sonra durdurulamaz olmuştur.
Elizabeth Neleri Başarmıştı
Her şeyden önce 1.Elizabeth hayatta kalmayı başarmıştır. Annesi idam edilmiş, babası onu gayrimeşru ilan etmiş, Katolik kız üvey kız kardeşi onun Protestan olmasından işkillenip onu kuleye hapsettirmiş ve o bir şekilde ayakta kalıp ülkenin başına geçmiştir. Avrupa'nın diğer tüm büyükleri Katolik olmasına rağmen I. Elizabeth, Protestan olarak 45 yıl boyunca iktidarda kalmış ve ülkedeki isyancıların ve işgalcilerin elinden kurtulmuştur. Sayesinde İngiltere altın çağını yaşamış ve İspanya'yı yenmiştir. Elizabeth'in kuzey Amerika'daki koloninin kurulmasına önayak olduğu ve Hindistan'ın sömürgeleşmesinde başlangıçlar yaptığı söylenir.
Elizabetin kendisine komplo düzenleyen erkekleri idam ettirdikten sonra parçalatıp ibreti alem olsun diye şehir girişlerinde sergilemiştir.
Babası 8. Henry annesi Anne Boleyn'i kardeşi George Boleyn ile ensest ilişki içinde olduğu gerekçesiyle idam ettirmiş, kendisi de üvey babası Thomas Seymour ide ilişki içinde olmakla suçlanmıştır. Hatta Seymour Elizabeth ile ilişkisi gerekçe gösterilerek idam edilmiştir. Elizabeth böyle bir ilişki yaşamadığı konusunda Kitab-ı Mukaddes üzerine elini basarak yemin etmiştir. Kraliçe Elizabeth'in aşıklarından biri iddialara göre Elizabethle evlenebilmek için karısını öldürmüştü. 1.Elizabeth'in tahta çıkma törenine bugünün parasıyla 3 buçuk milyon pounda patlamıştır.
I. Elizabeth ve Osmanlı İlişkileri
I. Elizabeth iktidarı boyunca Osmanlı İmparatorluğu ile iyi ilişkilerde bulunmuş, özelikle III. Murat döneminde bu üst düzeye çıkmıştır. Karşılıklı hediyeleşmeler iki sarayda da yaşanırken III. Murad'ın eşi Safiye Sultan ile Elizabeth iyi bir dostluk kurmuştur. Osmanlı İmparatorluğu Elizabeth yönetimine oldukça destek vermiş, İngiltere İspanya deniz savaşında Osmanlı gemileri İspanyol gemilerinin bir kısmını Akdeniz'de oyalayarak İngiltere'nin kazanmasında katkı sağlamıştır. İlk İngiltere büyükelçisi Harborne 1583'te bu dönemde İstanbul'a gelmiştir.
I. Elizabeth Ölümü
Kraliçe 1. Elizabeth 24 Mart 1603 yılında Richmond sarayında ölmüştür. Çalkantılı ve zorluklarla geçen yaşamı ve yönetimine rağmen 45 yıl hüküm sürmüş ve İngiliz tarihinin en önemli yöneticilerinden biri olmuştur.
1 Elizabth sonra tahta I. James 24 Mart 1603 yılında tahta geçmiştir. I. Elizabeth çocuksuz öldüğü için Elizabeth'in kuzeni ve idam ettirdiği İskoçya kraliçesi Mary'nin oğlu James tahta annesini idam ettiren kraliçenin yerine kral olarak geçmiştir.
Yorum Gönder