Santa Muerte, günümüzde yaklaşık 10-12 milyon civarında inananı bulunan ve kökleri Eski Aztek kültürüne dek uzanan dini akımdır. Santa Muerte, Aziz ölüm anlamına gelmektedir. Özellikle son yıllarda Kuzey Meksika, Güney ABD ve Kanada’da Santa Muerte kültü ve inancının artması ile popüler hale gelmiş, bazı araştırmacılara göre en hızlı yayılan dini akımlardan biridir. Kurukafa kilisesi yada Kurukafa tarikatı isimleri ile de bilinir.
Aslında tam adı Nuestra Senora de la Santa Muerte olan, fakat Santa Muerte olarak kısaltılan Aziz Ölüm inancı, elinde tırpan bulunan ve genellikle pelerin giymiş, kurukafa kadın olarak sembolize edilmektedir. İnananlar, Aziz ölüm Azizesi ismini verdikleri bir kadın tanrı yada halk azizine inanırlar. Aziz ölüm Azizesi Beyaz hanım, Gecenin hanımı, kara hanım isimleriyle de bilinir. Bu inanca sahip olanlar SantaMuerte, yani Kutsal Ölüm Azizesine ait sembollere, dualar ve çeşitli ritüeller eşliğinde ibadet de bulunmaktadırlar. Üzerlerine uzun elbiseler giydirilen kurukafa kadınlar ellerinde tırpan yada küre tutmaktadır. Santa Muerte ile ilişkilendirilen diğer nesneler ise baykuş ve kum saatidir. Santa Muerte’nin popüler olmasının en önemli sebeplerinden biri de yaptıkları acımasız katliamlar ile gündemden düşmeyen Meksika Kartelleridir. Santa Muerte ve kartel ilişkisi ilk olarak Ağustos 1998 yılında D. Arizmendi Lopez adlı ünlü mafya üyesinin, tutuklandıktan sonra evinde yapılan aramalarda, Santa Muerte Azizesine ait bir mabedin bulunması ile popüler hale gelmiş ve Santa Muerte’ye kartel dini adı verilmesine sebep olmuştur. Genel olarak Meksika karteli hükmünün sürdüğü bölgelerde yaşayan halk içerisinde,bu dine inananların sayısı oldukça fazladır. Mexico City’de tarikata ait bir tapınak dahi açılmıştır. Ancak inananlar daha çok özel evlerde, kurukafalar çevresine hazırlanan kokteyler, meyveler çiçekler ve tütsüler ile süsledikleri sunaklarda ibadet ederler.
Santa Muerte, yani Aziz ölüm kültünün kökeni hakkında kesin deliller bulunmamaktadır. Ancak bu inancın İspanyol fatihler ile yenidünyaya getirilen Katolik inancı ile Aztek yerlilerinin dini inançları gereği ibadet ettikleri Aztek tanrıçası (yeraltı) Mictecacihualt’ın birbirine geçmesi ile uyarlanmış olduğu düşünülmektedir. Yani kökenin inancı Aztek yeraltı tanrıçası Mictecacihualt ile Katolik Hristiyan inancının kombine edilip uyarlanması olduğu düşünülmektedir. Bir kısım tarihçiler ise Ortaçağ Avrupasında, salgın hastalıkların ortaya çıkmasıyla uygulanmış olan kurukafaların süslenmesi ve başlarına asa takılması geleneğinin bir ürünü olduğunu düşünmektedir. Latin Amerika’da yerli halkın köklerinden gelme, kara büyü ve benzeri inançlar bölgenin temelinde büyük izler barındırmaktadır. Kara büyü ve mistik inançlar üzerine, Katolik Hristiyan inancı eklenince Santa Muerte dini gibi benzeri akımlar oluşmuştur. Ancak Santa Muerte, ABD’nin yoğun Latin kökenli göç alması ve bu inancın Kanada’da dahi görülmesi ile dünya üzerinde daha popüler hale gelmiştir. Meksika kartelinin genelinin Santa Muerte inancına sahip olması, Aziz ölüm tarikatının bulunduğu bölgenin dışında sınır ötesinde büyümesi ve adının duyulmasında oldukça belirleyici olmuştur. Fakat asıl nedeni toplum tarafından dışlanmış insanları kucaklama özelliğidir. Dışlanmışların dini olarak görülür. Uyuşturucu veya fuhuş çetelerine mensup olanların sahiplenmesiyle, Kutsal Ölüm tarikatı inancının müritlerini arttırmıştır. Son dönemde özellikle eş cinsel bireyler içerisinde, bu tarikata inanma eğilimi oldukça fazla görülmektedir.
Aziz ölüm tarikatının, son dönemde artma eğilimi göstermesinin bir diğer nedeni de müritlerin, Santa Muerte Azizesine ettikleri duaların çabuk karşılık bulduğunu iddia etmeleri olmuştur. Buna göre Kartel üyelerinin polise yakalanmamak ve hapse girmemek için kurukafa şeklinde pelerinli kadın azizeye dualar ettiği bilinen bir gerçektir. Kutsal ölümün onları koruduğunu ve yaşamları süresince onlara doğru yolu gösterdiğine inanmaktadırlar.
Aziz ölüm tarikatı özünde, insanlara sürekli ölümü hatırlatan bir inanış barındırmaktadır. Üyelerinin vücutlarına yaptırdıkları kurukafa dövmeleri, onları tarikatla ilişkilendirmektedir. Meksika’da 31 Ekim’i 1 Kasım’a bağlayan gece yarısı ölüler günü olarak kutlanırken, pelerinli kurukafa figürleri ile yürüyüşler yapılmaktadır. İnanalar, Santa Muerte Azizesinin kendilerini koruması için dualar etmektedir. Pelerinli kurukafa azizesine adak adama, takı takmak suretiyle yapılır. Ancak Santa Muerte hakkında olumsuz görüş belirtenler,onların şeytana taptıklarını ve insan kurban ettiklerini öne sürmektedirler. Meksika’daki çoğu rahibe göre Santa Muerte, Meksika’da artan şiddet ve dünyadaki kötülüklerin artma sebebinin bu inanç akımı olduğunu savunmaktadır. Onlara göre Santa Muerte ‘ya inananlar yüzünden Tanrı onları cezalandırmaktadır. Aziz ölüm tarikatının bir diğer belirgin ritüeli, yaklaşık 20 metre boyunca dizlerinin üzerinde sürünerek, Aziz ölüm kurukafasına doğru ilerlemektir. Bunun sebebi ise sunağın bulunduğu yere yürüyerek gitmek, isyan anlamına gelmektedir. Ancak sunağın kapısına gelindiğinde ayağa kalkılır. Dahası, Takıları takılmış ve Süslenmiş Santa Muerte heykelciğine, herhangi bir kişinin resmi asıldığında o kişinin yakın zamanda öleceğine inanılmaktadır.
 |
| Santa Muerte için Hazırlanan Sunaklardan Biri |
Özellikle, Meksika hükümeti ve Kartel arasında 2006 yılında başlayan uyuşturucu savaşları ile birlikte,Meksika kartelinin acımasız şiddeti kan donduran cinsten olmuştur. Uzun yıllardır devam eden bu mücadelede, yaklaşık 45 bin kişi hayatını kaybetmiştir. Meksika kartelini dünyaya duyuran asıl olay ise başı kesilmiş yada parçalanmış şekilde bulunan toplu cesetler olmuştur. Bazı uzmanlar ve Katolik rahipler, Kartelin bu acımasız infazlarından Santa Muerte tarikatı ritüellerini sorumlu tutmaktadır. Meksika kartellerinin 1990 yıllarında, kafa kesme yada ceset parçalama gibi bir geleneğinin olmadığı, özellikle son yıllarda vahşi infaz yöntemlerine girmelerinin, Aziz ölüm tarikatine olan bağlılıklarından dolayı ritüel amaçlı yaptıkları düşünülmektedir. Buna göre kartel zaten öldüreceği kişiden emindir. Yani o kişi ve ya kişiler infaz edilecektir. Buna göre Aziz ölüme kurban etmek gibi bir misyon yüklediklerinden, o kişi yada kişiler Santa Muerte Azizesinin ruhunu açığa çıkarmak için vahşice öldürülmektedir. Ayrıca Aziz ölüm üyelerinin, tapmak için insan kurban ettiği bir diğer iddia olup, Mart 2012 yılında bir anne ve ufak kızının Meksika’da vahşice öldürülmesinin ardından, Santa Muerte ritüeli sorumlu tutulmuş ve 8 kişi tutuklanmıştır. Meksika’da uyuşturucu savaşları arttıkça, uyuşturucu baronlarının Santa Muerte’ye duydukları bağlılık artmıştır. Tutuklanan mafya üyeleri Santa Muerte’yi cezaevlerine de taşımış, pek çok koğuşta sunaklar bulunmuştur. Aynı mafya evlerine yapılan baskınlarda bulunanalar gibi. Kartel üyeleri rakip çetelerin şiddetinden ve polisin tutuklamalarından korunmak için Santa Muerta’ya ihtiyaç duymuş ve dualarını ona yapmıştır. Aynı şekilde Meksika’da yaşayan halk içerisinde,özellikle geceleri çalışanlar arasında bulunan bar fedaileri, küçük fahişeler ve polisler arasında da gecenin kötülüğünden ve şiddetten korunmak için Santa Muerta’ya inananların sürekli arttığı bilinmektedir.
İnananlar değişik konular için sunaklara farklı renkte mumlar yakar. Mesela kırmızı renkli mum sevgiyi sembolize eder. Beyaz mum ise koruyucudur ve genellikle inanan polisler arasında yaygındır. Siyah mum ise kartel tarafından, rakipleriyle aralarında yaşanan şiddetten ve polisten korunmak için yakılır.
Santa Muerte müritleri kendilerini Katolik kilisesinin bir kolu olarak tanımlarken, Vatikan’a göre ise Aziz ölüm tarikatının şeytani ve küfür içerisinde bulunan tehlikeli oluşum olarak görmektedir. Buna rağmen Santa Muerte tarikatı inanışları içerisinde, Hristiyanlık ile benzer ögeler taşımaktadır ki mesela Pazar günü Aziz ölüm içinde kutsal sayılır ve inananlar “ Haftanın 7 günü yanımda olduğun, şeytanı evimden ve yüzümüzden uzak tuttuğun için teşekkür ederiz” şeklinde, Santa Muerte azizesine dualar etmektedirler. Hristiyanlığa karşı tehdit oluşturduklarını öne süren Papalık, bu tarikata inananları kafir ilan etmiştir. Meksika Protestan kilisesi ise Aziz ölüm tarikatı için kara büyü ve aldatmaca olduğuna yönelik açıklamalarıyla kınamaktadır. Aziz ölüm tarikatına mensup olanlar temelde onlara şifa veren, kötülüklerden ve Kara büyüden koruyan ve doğru yolu gösteren kadın bir tanrıça yada halk azizine inanmakta ve onu sembol eden mabetlerde taparak dua ederler. Bu tarikata mensup olanların genellikle, Meksika’nın kuzeyinde bulunan kartellerin etkili olduğu yerlerde yaşaması ve çoğu kartel üyesinin Santa Muerte inanıcına sahip olması sebebiyle, FBI kapsamlı bir rapor hazırlamış ve kamuoyuyla paylaşmıştır.
Santa Muerte yani Aziz Ölüm popüler kültürde de dizi ve filmlerde yer bulmuştur. Son dönemin popüler dizileri Dexter ve Breaking Bad gibi yapımlarda, Santa Muerte’nin konu olması Tarikatın adını duyurmasının bir diğer etkenleridir.
Yorum Gönder