Pek çok tarihi kaynakta geçen, Anadolu'da ve özellikle Karadeniz'de yaşadığı düşünülen mitolojik kavimdir Amazonlar. Bu kadim halk sadece kadınlardan oluşur.
Amazonların içerisinde erkekler kesinlikle yer almamaktadırlar. Erkekler ile sürekli savaşan ve dişi egemenliğine dayalı savaşçı bir topluluktur. Amazon kadınları feminist ütopyanın bir sembolü olmuş, pek çok roman, film ve çizgi romanın yanı sıra, efsane ve destanlara da konu olmuştur.
Güçlü Amazon Kadınları
Amazon kadınları, oldukça iyi savaşçılar olarak tasvir edilmişlerdir. Yunan ve Anadolu kaynaklarında Amazonlar, at üstünde ters duran savaşçılar ve ellerinde silahlarla resmedilmiştir. İyi ok atabilen Amazon kadınları, genel kabul gören inanışa göre daha iyi ok atmak için sağ memelerini kesmişlerdir.
Amazonlar, kendilerinden olan kız çocuklarını oldukça iyi birer savaşçı olarak yetiştirmişlerdir. Kız çocuklarını at sütü ve helva ile kuvvetli şekilde besledikleri rivayet edilmektedir.
Amazonların mitolojide geçen ve kabartmalarda kullandıkları silahlar, ok yay mızrak ve çoğunlukla labrys adı verilen iki uçlu baltalardır. Amazonların çok iyi at binmelerinin ve ok kullanmalarının yanı sıra, baltayı da oldukça ustaca kullandıkları geçmektedir.
Amazonlar pek çok tarihi kaynakta farklı hikayeler ile geçmektedir. Amazonların korsanlar tarafından köle yapılmak için kaçırılan bu grup kadının, korsan gemisinde isyan çıkararak, gemiyi ele geçirmeleri ve ele geçirdikleri gemideki erkekleri öldürdükten sonra bugünkü Karadeniz kıyılarına gemi ile gelip daha sonra buraya yerleştikleridir.
Amazon efsanesine göre Amazon kadınları daha iyi ok atmak için sağ göğüslerini keserlerdi. Bazı tarihi kaynaklara göre sağ memelerini kesmelerinin sebebi daha iyi ok atmak değildi. Amazon kadınları Ares'e tapıyorlardı. Bu sebepten dinsel ritüel olarak bir cesaret gösterisi anlamında sağ göğüslerini kestikleri, daha sonra bu ritüelin daha iyi ok atmayı sağladığını fark edince, Amazonların sağ memelerini kesmesi, bir Amazon geleneği olarak devam etmiştir.
Amazonlar ve Truva Savaşı
Amazonlar Ne Şartta Erkekler ile Etkileşime Geçerdi Amazonların Üremesi
Çeşitli tarihsel rivayetler ve efsanelere göre Amazonların üremeleri farklı kaynaklarda geçmektedir. Amazonlar, bugün Samsun civarında yaşadığı tahmin edilmektedir. Heredot'a göre Amazonlar, İskitlerden gelmektedirler ve bugün Samsun, Çarşamba ve Terme bölgesine yerleşmiş bir kadim halk olmuştur. Amazonlar üremek için Çanakkale'deki Küçükkuyu (Gargaron) bölgesine geldikleri ve burada erkeklerle ilişkiye girerek hamile kaldıkları ve böylelikle soylarını devam ettirdikleri rivayet edilmektedir.
Bazı tarihsel kaynaklara göre, özellikle Yunan kaynaklarında, Amazonların doğurdukları erkek çocukları üzerindeki acımasızlığından bahsedilmektedir. Buna göre Amazon kadınları kız çocuklarını kendi kabilelerinde birer savaşçı olarak yetiştirirken, erkek çocukları ya öldürürler ya da bilerek sakat bırakırlardı. Amazon kadınlarından olan erkek çocukları ile ilgili kabul gören görüş ise, erkek çocuklarını yine ilişkide bulundukları Gargaron yani Küçükkuyu halkına veya komşu kabilelere verdikleri yönündedir.
Bazı tarihi kaynaklarda ise esir aldıkları erkekler ile cinsel ilişkiye girdikleri ve daha sonra onları hadım ederek köle olarak kullandıkları, ya da esir erkeklerle cinsel ilişkiye girip hamile kaldıktan sonra, onları öldürdükleri söylenmektedir.
Ancak bir Amazon kadınının cinsel ilişkiye girip hamile kalması için yapılan savaş ve çatışmalarda en az üç erkek öldürmesi şart koşulmuştur.
Amazonlar Gerçekten Yaşadı mı Amazon Efsanesi
Amazonların Mitolojilerde Yeri
Amazonlar Kelt mitolojisinde Matriarkal olarak geçer. Homeros'un İlyada ve Odysseia eserinde yer almakta olup, Truva savaşında Aşil'e karşı savaştıkları geçmiştir. Ancak Amazonlar hakkında yazılanların çoğu Herodot'a dayanmaktadır.
Anadolu'da pek çok yerde Amazon kadınları resmedilmiş, tarihi eserler göze çarpmaktadır. İzmir'den Şanlıurfa'ya kadar pek çok bölgede ortaya çıkarılan tarihi eserlerde Amazon kadınları yer almıştır. İzmir'in eski ismi Smyrna'nın bir Amazon kadınının isminden geldiği rivayet edilmektedir. Amazonlar, Mora Yarımadası'ndan Anadolu'ya kadar pek çok yerde, kabartma taş ve motiflerde yer bulmuştur.
Amazon kabartmalarında genellikle Hitit eserlerine de rastlanmaktadır. Bundan yola çıkan bazı tarihçiler, Amazonların aslında Hititlerin dişi rahipleri olduğunu öne sürmektedir.
Amazonları resmeden binlerce tarihi eser bulmak mümkündür. Diodoros ve coğrafyacı Strabon da Amazonlardan bahsetmektedir. Yani Amazonlar sadece destanlarda ve efsanelerde geçmemekte olup, ilk çağ tarihçilerinin de eserlerinde yer verilmiştir. Türk edebiyatında ise Amazonlar, çoğunlukla Halikarnas Balıkçısı tarafından yazılan "Anadolu Efsaneleri" kitabında yer almış ve detaylı bilgiler verilmiştir.
Hatta Halikarnas Balıkçısı'nın ifadesine göre Amazonlar, erkek çocuklarını ilerde başkaldırmasınlar diye kolları ve bacaklarını kırarak sakat bırakmışlar, daha sonra bu durumdan hoşlanmamaya başlamışlardır. Ardından savaşta tutsak ettikleri erkekleri kullanıp öldürmüşler, ancak bu durum da hoşlarına gitmemiştir.
Son olarak komşu kabileler ile yapılan anlaşma gereği her yıl ilkbaharda erkekleri ile buluşup ilişkiye girmeye başlamışlardır. Amazonlar, doğan kız çocuklarını kendi üzerine alırken, erkek çocuklarını ise bu komşu kabileye verirlermiş.
Amazonlar, Yunan halkını düşman olarak görmüşler ve araları hiç iyi olmamıştır. Bu yüzden Yunan kaynaklarında Amazon kadınlarından oldukça kötü şekilde bahsedilmektedir. Yunan mitolojisinde Amazonların, Kafkaslardan gelen yağma ve soygunla uğraşan erkek düşmanı bir kabile olduğu geçmektedir. Yukarıda da değindiğimiz gibi Herodot, Amazonların İskitlerden geldiğini yazmış ve Herodot'a göre Amazonlar İskit dilinde "oiorpata" yani "erkek öldüren" anlamına gelmektedir.
Herodot'un da Yunan bir tarihçi olduğunu düşünürsek bu görüş şaşırtıcı değildir.
Amazonlar ayrıca Truva Savaşı'nda da Yunanlılara karşı savaşmış ve Yunanlılara oldukça uğraştırmışlardır. Yapılan Truva Savaşı'nda neden Truva ile ittifak yaptıkları bilinmemektedir. Truva bölgesi erkekleri ile yılda bir defa cinsel ilişkiye girdikleri için mi yoksa Yunanlıları sevmedikleri için mi Truva'nın yanında savaştılar bilinmez ancak Amazonlar, Truva Savaşı'nda olduğu gibi Yunanlılar ile pek çok yerde mücadele etmişlerdir.
Amazonların Yunanlılar ile yoğun mücadeleye girmesinin asıl sebebinin, Yunanistan'da kadınların yeterli hak ve hukuka sahip olmaması, kadınlara değer verilmemesi gibi sebepler olduğu düşünülmektedir. Antik Yunanistan'da kadınlara yeterli değer verilmezken tam tersi aynı dönemde Anadolu topraklarında kadın, oldukça değerli görülmüştür. Ayrıca Amazon kadınları tarihte en etkili kadın savaşçı isimleri arasındadır.
Amazonlar ve Günümüzde Popüler Kültürde Yeri
En Ünlü Amazon Çizgi Film karakterlerinden Wonder Woman |
En ünlü Amazon çizgi film karakterlerinden Wonder Woman
Amazonlar pek çok roman, film ve karaktere esin kaynağı olmuştur. En bilinen Amazon dizisi ünlü Xena karakteridir. Ayrıca yakın zamanda DC Comics'in Wonder Woman isimli Amazon kadını karakterinin filmi çekilmiştir.
Yorum Gönder