Kişisel servetleri milyar dolarları bulan şu an
herkesin konuştuğu Bill Gates, Carlos Slim, Bloomberg gibi multi
Milyarder insanların bulunduğu günümüz dünyasında, bu çok zengin olarak
gördüğümüz kişiler, aslında gelmiş geçmiş en zengin insanlar
değil.
Kişisel servet bakımından tarihte, gelmiş geçmiş en
zengin insan, 14. yüzyılda yaşamış olan Mali Kralı Mansa Musa'dır.
Kişisel servetinin 400 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir.
Günümüz insanlarının şaşkına düşüren bu devasa
servetin sahibi Mansa Musa, babası Faga Laye açık denizlere yeni
memleketler aramak için açılması ve bir daha gelmemesi sonucu tahta
geçmiştir.(1312) Babası yine zengin krallardan biridir ama prens olarak kalmış
ve kralların kralı anlamına gelen Mansa ünvanını hiç alamamıştır. Baba Faye o
dönem Afrika'da Coğrafi keşifler yapmak istemişti. Düşünün acaba onlar bu
keşifleri yapsaydı dünya bugün ne halde olurdu bu ayrı bir konu. Babası Mali'den
ayrılırken Musa'yı tahta vekil bırakmış ve geri dönmeyince Mansa Musa Kral
ilan edilmiştir.
Peki Mansa Musa neden bu kadar zengindi ?
Mali o dönem çok önemli ticaret yollarının merkezi konumundaydı. Güneydeki altın
yatakları ve kuzeydeki tuz ticaretinin geçiş noktasında bulunan Mali ve başkenti
Timbuktu, Bu özelliği sayesinde zengin bir memleket olma konumuna yükselmiştir.
Ayrıca Fildişi, köle ticareti de Mali'nin önemli zenginleşme kaynaklarından
birisiydi. Kral Mansa Musa da bu ticaretin göbeğinde yer aldığı için
kendisine altınlarla dolu bir servet yapmıştı.
Mansa Musa, çok samimi bir Müslümandı. Dinine
düşkün bir kraldı. Ülkesinde pek çok yenilik yapmış, dine ve ilime çok önem
vermiştir. İyi bir kral olmasının yanısıra ticari zekası ve komutanlığı çok
gelişmiş biriydi. Başa geldikten sonra Sudan'ın bir bölümünü kendi topraklarına
katmış, Bu sayede ticaret yollarını genişletmiştir. Ardından Sudan'da ki
öğrencileri ilimi öğrenmesi için Fas'a yollamış, ülkesinde de önemli bilim
merkezleri yaptırmıştır. Zenginliğini genelde bilim, eğitim ve hayır işleri
üzerine harcamıştır. Kendi Döneminde ilim ve bilim adamlarının Timbuktu'ya
yerleşmesi ve çalışması için her türlü imkanı sağlamıştır.
Mali Kralı Mansa Musa hayır işlerine çok
düşkündü. Bunun nedeni iyi bir Müslüman olmasının yanısıra, küçükken bir kaza
sonucu kendi annesinin ölümüne sebep olması sebebiyle duyduğu vicdan azabını,
kendini hayır işlerine adayarak bir nebze olsun hafifletme isteği olduğu
söylenmektedir.
Mansa Musa'yı dünyaya tanıtan olay ise hacca
gitmesidir. Kendi başvurduğu din alimlerinin tavsiyesi üzerine Hac
yolculuğuna 60 bin kişi ve tonlarca altınla yola çıkmış, uğradığı yerlerde
fakir halka çokça altın yardımda bulunmuştur. Mısır'a ulaştığında yaptığı
harcamalar Mısır'ın kalkınmasını sağlamış, Hatta Mısır'da o kadar çok altın
harcamıştır ki ülkede altının değeri uzun bir süre düşük kalmıştır. Hatta bu
ziyaret o dönem Mısır'ın içinde bulunduğu ekonomik krizden çıkmasını
sağlamıştır.
Hac ibadetini yerine getirdikten sonra ülkesine
dönmüş ve bu Hac yolculuğu onun dünya tarihinin yanısıra Avrupa ülkelerinde de
tanınmasını sağlamıştır. Mansa Musa'nın zenginliği dillere destan
olmuş, Mansa Musa serveti duyan Avrupalılar, Kara Kıta Afrika'ya doğru
yönelmeye başlamıştır. Bir nevi sömürgeciliğin ilk adımları Mansa Musa'nın
zenginliğinin duyulmasıyla başlamıştır denilebilir. İlk etapta Portekizli
denizcilerin uğrak yeri haline gelen Mali ve çevresi, daha sonra tüm Emperyalist
Avrupalıların sömürge merkezi haline dönüşmüştür.
Mansa Musa'nın net ölüm tarihi ve ölüm nedeni
bilinmemektedir. Mali ve özellikle başkent Timbuktu, Mansa Musa zamanında çok
önemli bir İlim ve Ticaret Merkezi haline gelmiştir. Kendisinden sonra
Mali'nin zenginliği ve şöhreti 200 sene kadar devam etmiş ancak iç savaşlar,
kıtlık ve Avrupalıların sömürülmesiyle ülke bugünkü konumuna
gelmiştir.
Mansa Musa'nın Mısır'da Kervanı saldırıya
uğramış ve geri dönüş için Mısır'daki tefecilerden borç almış, ülkesine dönünce
kat ve kat fazlasını kendilerine gönderdiği rivayet edilmektedir. Ayrıca ünlü
Müslüman kaşif İbni Batuta da Mansa Musa'nın destansı şöhretinden Mali
ve Timbuktu'yu ziyaret etmiştir. Kral Mansa Musa o dönem yapılan
haritalarda Afrika'nın ortasında elinde altın tutan Kral şeklinde resmedilmiş ve
bu sayede Avrupalıların ilgisini çekmiştir.
Elinde Altın Tutan Kral |
Ünlü bir internet sitesinin analizine göre Mansa
Musa, dünya üzerindeki gelmiş geçmiş en zengin kişi olmuştur. Bugün Timbuktu da
yaptırdığı muhteşem tarihi cami, aradan yıllar geçmesine rağmen ayakta
durmaktadır.
Yorum Gönder